Dar krzyża czy model ofiarniczy u Norwida

Michał Masłowski

doi:10.18290/sn2543.4

Data publikacji : 2025-10-27

Tom 43 (2025)

Dar krzyża czy model ofiarniczy u Norwida

Michał Masłowski

https://orcid.org/0000-0001-6432-7641

DOI: https://doi.org/10.18290/sn2543.4

Abstrakt

Punktem wyjścia artykułu jest jeden z aspektów teologicznej dyskusji, która toczyła się w czasie Soboru Watykańskiego II i po jego zakończeniu. Dotyczyła ona interpretacji ofiary Jezusa na krzyżu: czy była ona przede wszystkim ekspiacją za ludzkie grzechy, czy raczej aktem miłosierdzia skierowanym ku człowiekowi. Autor artykułu odtwarza argumentację teologów francuskich i polskich opowiadających się za tym drugim rozumieniem. Następnie stawia hipotezę, że prekursorem takiego myślenia był w polskiej tradycji Cyprian Norwid i sprawdza ją, interpretując wybrane utwory poety: Słodycz, Paschę, fragmenty poematu Quidam.

Słowa kluczowe:

Norwid’s anthropology, theological context, expiatory and existential understanding of Jesus’ death on the cross, Norwid’s motifs: Słodycz [Sweetness] – Pascha – Promethidion – Quidam

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Norwid C., Promethidion, oprac. S. Sawicki, Kraków 1997.

Chlebowski P., Przypowieść zwana „Quidam”, Lublin 2021.

Delumeau J., Grzech i strach. Poczucie winy w kulturze Zachodu XII-XVIII wieku, tłum. A. Szymanowski, Warszawa 1994.

Fieguth R., Zaproszenie do „Quidama”, Kraków 2014.

Girard R., Dawna droga, którą kroczyli ludzie niegodziwi, tłum. M. Goszczyńska, Warszawa 1992.

Grajewski W., Pascha, w: Cypriana Norwida kształt prawdy i miłości. Analizy i interpretacje, red. S. Makowski, Warszawa 1986, s. 33-36.

Hryniewicz W., Bóg naszej nadziei, Opole 1989.

Kasper W., Jezus Chrystus, tłum. B. Białecki, Warszawa 1983.

Kubacki Z., Bóg ofiary ekspiacyjnej czy egzystencjalnej? Wokół teologii ofiary Chrystusa, „Studia Theologika Varsaviensia” 2001, nr 1, s. 35-70.

Léon-Dufour X., Face a la mort. Jésus et Paul, Paris 1979.

Martelet G., Jezus Chrystus, Warszawa 1983.

Masłowski M., „Drogę znając drugą…”. Szkice o Norwidzie, Lublin 2023.

Masłowski M., Transcendance horizontale dans les Cultures d’Europe Centrale, Paris 2023.

Merdas A., Ocalony wieniec, Warszawa 1995.

Moingt J., L’homme qui venait de Dieux, Paris 1993.

Ricoeur P., Sur le tragique (1953), w: tegoż, Lectures 3, tłum. M. Masłowski, Paris 1994, s. 187-210.

Samsel K., Przegląd zdumień. Norwid w perspektywie zagranicznej kultury odbioru, w: Norwid żywy. Kontynuacja, red. J. Gorzkowicz, E. Kącka, R. Wasiak-Taylor, Londyn−Warszawa 2023, s. 139-151.

Sesbüé B., Jésus-Christ l’Unique Médiateur, Essai sur la rédemption et le salut, Paris 1988.

Sławińska I., Reżyserska ręka Norwida, Kraków 1971.

Szmydtowa Z., O misteriach Cypriana Norwida, Warszawa 1932.

Trznadel J., Czytanie Norwida, Warszawa 1978.

Wołoszyn B., Norwid ocala, Kraków 2008.