Znaczenie zasobów religijnych w procesie dostarczania wielowymiarowego wsparcia osobom zagrożonym marginalizacją z powodu konfliktu z prawem

Iwona Niewiadomska; Mirosław Sitarz; Joanna Chwaszcz; Agnieszka Romanko; Krzysztof Jurek

doi:10.18290/kip2025.7

Data publikacji : 2025-07-03

Tom 14 Nr 1 (2025)

Znaczenie zasobów religijnych w procesie dostarczania wielowymiarowego wsparcia osobom zagrożonym marginalizacją z powodu konfliktu z prawem

Iwona Niewiadomska

https://orcid.org/0000-0002-0244-2748

Mirosław Sitarz

https://orcid.org/0000-0001-7596-8508

Joanna Chwaszcz

https://orcid.org/0000-0001-7068-4696

Agnieszka Romanko

https://orcid.org/0000-0001-9206-747X

Krzysztof Jurek

https://orcid.org/0000-0003-2641-0510

DOI: https://doi.org/10.18290/kip2025.7

Abstrakt

Zasoby religijne – z perspektywy osób pomagających osobom zagrożonym konfliktem z prawem – stanowią kluczowy element ich własnego zaplecza zawodowego i osobistego, wspierającego proces pomagania. Stąd niejednokrotnie religia i duchowość nie tylko kształtują system wartości i motywację do pracy z osobami wykluczonymi, ale także dostarczają narzędzi, języka i praktyk, które mogą być skutecznie wykorzystywane w przedmiotowym procesie. Autorzy w artykule w pierwszej kolejności ukazują znaczenie religii jako czynnika socjalizacyjnego, a następnie analizują postrzeganie sprawiedliwości, kary i przebaczeniu w tradycjach religijnych.

Słowa kluczowe:

religia, prawo, wsparcie, osoby wykluczone, przebaczenie

Inne teksty tego samego autora

Mirosław Sitarz, Od Redaktora Naczelnego , Kościół i Prawo: Tom 12 Nr 1 (2023)
Mirosław Sitarz, Od Redaktora Naczelnego , Kościół i Prawo: Tom 13 Nr 1 (2024)
Mirosław Sitarz, Od Redaktora Naczelnego , Kościół i Prawo: Tom 12 Nr 2 (2023)
Mirosław Sitarz, Od Redaktora Naczelnego , Kościół i Prawo: Tom 13 Nr 2 (2024)
Mirosław Sitarz, Od Redaktora Naczelnego , Kościół i Prawo: Tom 14 Nr 1 (2025)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Niewiadomska, I., Sitarz, M., Chwaszcz, J., Romanko, A., & Jurek, K. (2025). Znaczenie zasobów religijnych w procesie dostarczania wielowymiarowego wsparcia osobom zagrożonym marginalizacją z powodu konfliktu z prawem. Kościół I Prawo, 14(1), 93–106. https://doi.org/10.18290/kip2025.7

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Alvaro, Celeste, Renée F. Lyons, Grace Warner, i in. 2010. „Conservation of resources theory and research use in health systems.” Implementation Science IS 5, 79. https://doi.org/10.1186/1748-5908-5-79

Ano, Gene G., i Erin B. Vasconcelles. 2005. „Religious coping and psychological adjustment to stress: A meta-analysis.” Journal of Clinical Psychology 61(4):461-80. pmid:15503316.

Canada, Andrea L., Patricia E. Murphy, Kevin Stein, i in. 2023. „Assessing the impact of religious resources and struggle on well-being: a report from the American Cancer Society’s Study of Cancer Survivors-I.” J Cancer Surviv. 17(2):360-69. https://doi.org/ 10.1007/s11764-022-01226-8. Epub 2022 Jun 20. PMID: 35726114; PMCID: PMC10084782

Ciepły, Filip. 2009. „Cele kary kryminalnej w świetle nauczania Jana Pawła II.” W Osoba i dzieło Ojca Świętego Jana Pawła II, red. Paweł Marzec, i Jerzy Nikołajew, 89-101. Tomaszów Lubelski–Lublin: Wydawnictwo Muzyczne Polihymnia.

Conrad, Ruth, i Roland Hardenberg. 2020. „Religious Speech as Resource. A Research Report.” International Journal of Practical Theology 24, nr 1:165-95. https://doi.org/ 10.1515/ijpt-2020-0041

Deset, Miloš, i Eva Szabová. 2020. „The Victims and the Sufficiency of their Rights in the Criminal Justice System.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie XIII, nr 2:137-45. https://doi.org/10.32084/tekapr.2020.13.2-11

Elsayed, Konstantina G., Arabatzi A. Lestari, i Fotini A. Brougham. 2023. „Role of Religion in Shaping Ethical and Moral Values Among the Youths in Athens, Greece.” Journal of Sociology, Psychology & Religious Studies 5(1):11-20. https://doi.org/10. 53819/81018102t5153

Engel, Daniel, Marcus Penthin, Manfred Pirner, i in. 2024. „Religion as a Resource? The Impact of Religiosity on the Sense of Purpose in Life of Young Muslim Refugees in Germany.” Refuge: Canada’s Journal on Refugees 40(1):1-30. https://doi.org/10. 25071/1920-7336.41258

Hobfoll, Stevan E. 2002. „Social and Psychological Resources and Adaptation.” Review of General Psychology 6(4):307-24. https://doi.org/10.1037//1089-2680.6.4.307

Hobfoll, Stevan E. 2006. Stres. Kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu. Gdańsk: GWP.

Hobfoll, Stevan E. 2010. „Conservation of resources theory: its implication for stress.” W The Oxford Handbook of Stress, Health, and Coping, red. Susan Folkman, 127-47. NewYork: Oxford University Press.

Jurek, Krzysztof, Iwona Niewiadomska, i Leon Szot. 2023. „Turning to religion as a mediator of the relationship between hopelessness and job satisfaction during the COVID-19 pandemic among individuals representing the uniformed services or working in professions of public trust in Poland.” PLOS ONE 18(12):e0291196.

King, Pamela E. 2003. „Religion and identity: The role of ideological, social, and spiritual contexts.” Applied Developmental Science 7(3):197-204. https://doi.org/10.1207/S153 2480XADS0703_11

Łukawska-Malicka, Magdalena. 2022. „Czym jest sprawiedliwość naprawcza? Istota i zarys problematyki.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio G – Ius 69:43-59.

Maton, Kenneth I., i Elizabeth A. Wells. 1995. „Religion as a community resource for well-being: Prevention, healing, and empowerment pathways.” Journal of Social Issues 51(2):177-93. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1995.tb01330.x

Niewiadomska, Iwona. 2007. „Analiza poczucia sensu życia jako wymiaru doświadczania własnej godności przez nieletnich.” W Refleksje nad godnością człowieka, red. Anna Królikowska, i Zbigniew Marek, 75-92. Kraków WSFP „Ignatianum”: Wydawnictwo WAM.

Niewiadomska, Iwona, i Stanisław Fel. 2016. „Realizacja zasady sprawiedliwości w karaniu przestępców.” Zeszyty Naukowe KUL 59, nr 3:59-75.

Niewiadomska, Iwona, Krzysztof Jurek, Joanna Chwaszcz, i in. 2021. „Personal Resources and Spiritual Change among Participants’ Hostilities in Ukraine: The Mediating Role of Posttraumatic Stress Disorder and Turn to Religion.” Religions 12(3), 182. https://doi.org/10.3390/rel12030182

Niewiadomska, Iwona, i Krzysztof Jurek. 2023. “A model of the optimal fit of resource distribution to the equilibrium of life attitudes among participants of hostilities in Ukraine.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie XVI, nr 2:507-18. https://doi.org/10.32084/tkp.8086

Nowak, Marian. 2016. „Przebaczenie w wychowaniu.” Paedagogia Christiana 38, nr 2:25-44. https://doi.org/10.12775/PCh.2016.021

Pargament, Kenneth I., Bruce W. Smith, Harold G. Koenig, i in. 1998. „Patterns of positive and negative religious coping with major life stressors.” Journal for the Scientific Study of Religion 37:710-24.

Płotek, Monika. 2007. Systemy penitencjarne państw skandynawskich na tle polityki kryminalnej, karnej i penitencjarnej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Przybyłowski, Jan 2022. „Przebaczenie chrześcijańskie a sprawiedliwość.” Studia Włocławskie 24:279-94.

Sanders, Peter, Kawika Allen, Lane Fischer, i in. 2015. „Intrinsic religiousness and spirituality as predictors of mental health and positive psychological functioning in Latter-Day Saint adolescents and young adults.” Journal of Religion and Health 54:871-87. pmid:25854319.

Smith, Jesse. 2023. „Linking Religious Upbringing to Young Adult Moral Formation.” J Sci Study Relig. 62:481-99. https://doi.org/10.1111/jssr.12835

Szewczyk, Leszek. 2016. „Wychowanie do przebaczenia w homiliach.” Paedagogia Christiana 38, nr 2:243-61. https://doi.org/10.12775/PCh.2016.032

Trică, Adrian. 2024. „The Role of Religion in the Formation of Personal and Social Identity.” New Trends in Psychology 6, nr 2:51-55.

Vveinhardt, Jolita, i Mykolas Deikus. 2023. „The use of religious resources in helping victims of workplace mobbing.” Front Psychol. 14:1288354. https://doi.org/10.3389/ fpsyg.2023.1288354. PMID: 38046125; PMCID: PMC10693446.

Walsh, Froma. 2020. „Loss and Resilience in the Time of COVID-19: Meaning Making, Hope, and Transcendence.” Family Process (Special Issue: COVID-19. Families, and Family Therapy) 59(3):898-911.

Wieczorek, Dawid. 2022. „Between Condemnation and Restoration. The Idea and Practices of Restorative Justice in the Context of the Rehabilitation of Offenders.” Journal of Modern Science 48, nr 1:119-40. https://doi.org/10.13166/jms/149873

Witvliet, Charlotte V.O., Everett L. Worthington, Lindsey M. Root, i in. 2008. „Retributive Justice, Restorative Justice, and Forgiveness: An Experimental Psychophysiology Analysis.” Journal of Experimental Social Psychology 44, nr 1:10-25. https://doi. org/10.1016/ j.jesp.2007.01.009