„Humanizacja Algorytmów” – wprowadzenie

Małgorzata Gruchoła

doi:10.18290/rkult24152.1

Data publikacji : 2024-06-26

Tom 15 Nr 2 (2024)

„Humanizacja Algorytmów” – wprowadzenie

Małgorzata Gruchoła

https://orcid.org/0000-0002-2367-0416

DOI: https://doi.org/10.18290/rkult24152.1

Abstrakt

Postęp techniczny uzurpuje sobie miano swoistego architekta humanizacji algorytmów i sztucznej inteligencji. Coraz częściej proponuje substytuty, którym rzeczywistość nie bardzo potrafi sprostać. Intensywny rozwój technologii AI, połączony z częstszym jej wykorzystywaniem, zmienia jej status i postrzeganie. Z wytworu człowieka – tj. narzędzia, przedmiotu – przyjmuje postać „podmiotu społecznego”. Technologie generatywne, chatboty, roboty społeczne zapraszając do interakcji, implikują namiastkę komunikacji, „humanizując” technologicznego interlokutora. Rozwój technologii informatycznych i generatywnych, implikując tworzenie coraz bardziej złożonych i samodzielnych algorytmów i robotów humanoidalnych, przyczynia się nie tylko do zmiany reakcji i postaw ludzi wobec nich, lecz także do przemiany samego procesu komunikacji. Przyznawanie ucieleśnionej sztucznej inteligencji autonomii działania oraz statusu podmiotu życia społecznego może prowadzić z jednej strony do dehumanizacji komunikacji, z drugiej zaś do humanizacji algorytmów, chatbotów i robotów.

Celem artykułu było wykazanie wpływu przypisywania cech osobowych algorytmom i sztucznej inteligencji – wytworom człowieka – na dehumanizację osoby ludzkiej i komunikacji. Artykuł ma charakter analityczno-opisowy.

Słowa kluczowe:

algorytm, osoba ludzka, podmiotowość, sztuczna inteligencja, robotyka społeczna, wytwór

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bobryk, Jerzy. „Personifikacja automatów – automatyzacja osób. Od cognitive science do transhumanizmu”. Ethos 3(2015): 42-56. DOI 10.12887/28-2015-3-111-04.

Bobryk, Jerzy. „Transhumanizm, cognitive science i wyzwania dla nauk społecznych”. Studia Socjologiczne 3(2014): 9-27.

Callon, Michel. „Techno-economic Networks and Irreversibility”. Sociological Review 38(1991), Special Issue: Monograph Series: A Sociology of Monsters: Essays on Power, Technology and Domination, red. John Law: 132-161.

Coeckelbergh, Mark, Cristina Pop, Ramona Simut, Andreea Peca, Sebastian Pintea, Daniel David i Bram Vanderborght. „A Survey of Expectations About the Role of Robots in Robot-Assisted Therapy for Children with ASD: Ethical Acceptability, Trust, Sociability, Appearance, and Attachment”. Science and Engineering Ethics 22(1) (2016): 47-65.

Coreth, Emerich. „Czym jest antropologia filozoficzna?”. Studia Filozoficzne 4(1983): 173-193.

Darling, Kate. Extending Legal Protection to Social Robots: The Effects of Anthropomorphism, Empathy, and Violent Behavior Towards Robotic Object. Coral Gables: University of Miami, 2012. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2044797. Dostęp: 23.03.2024.

García-Tejedor, Ámparo J. i Veronica Plá García. „AI: Four Questions for the Great Challenge of the 21st Century”. W The „Good” Algorithm? Artificial Intelligence Ethics, Law, Health. Proceedings of the XXVI General Assembly of Members. Vatican City, February 26-28, 2020, red. Vincenzo Paglia, Renzo Pegoraro, 260-261. Rome: Pontifical Academy for Life, 2021.

Gruchoła, Małgorzata, Małgorzata Sławek-Czochra i Robert Zieliński. „Artificial Intelligence as a Tool Supporting Prayer Practices”. Religions 15(2024), nr 3; https://doi.org/10.3390/rel1503 0271.

Guang-Zhong, Yang, Dario Paolo i Danica Kragic. „Social Robotics – Trust, Learning and Social Interaction”. Science Robotics 31(2018), https://www.science.org/doi/10.1126/scirobotics.aau 8839. Dostęp: 17.02.2024.

Humanizacja. https://sjp.pwn.pl/slowniki/humanizacja. Dostęp: 26.03.2024.

Humanizm. https://sjp.pwn.pl/szukaj/humanizm.html. Dostęp: 26.03.2024.

Korzeniowski, Krzysztof. „Podmiotowość człowieka. Metateoretyczne ramy teorii”. W Podmiotowość jednostki w koncepcjach psychologicznych i organizacyjnych, red. Krzysztof Korzeniowski, Robert Zieliński, Wojciech Daniecki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983.

Krzysztofek, Kazimierz. „Człowiek – społeczeństwo – technologie. Między humanizmem a transhumanizmem i posthumanizmem”. Ethos 111(2015): 191-213. DOI 10.12887/28-2015-3-111-12.

Latour, Brunon. Reassembling the Social: an Introduction to Actor-Network-Theory. New York: Oxford University Press, 2005.

Law, John i John Hassard. Actor Network Theory and After. Oxford: Blackwell, 1999.

Miś, Andrzej. Filozofia współczesna. Główne nurty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2006.

Reeves, Byron i Clifford Nass. The Media Equation: How People Treat Computers, Television, and New Media Like Real People and Places. Stanford: Cambridge University Press, 1998.

Rotman, David. How Technology Is Destroying Jobs. https://www.technologyreview.com/2013/06/ 12/178008/how-technology-is-destroying-jobs/. Dostęp: 1.03.2024.

Searle, John. Umysł, mózg i nauka, tłum. Jerzy Bobryk. Warszawa: PWN, 1995.

Skrzypczak, Robert. „Personalizm Karola Wojtyły na tle współczesnej myśli polskiej”. Warszawskie Studia Teologiczne 24(2011), nr 1: 63-80.

Tatala, Małgorzata. Odbiór symboli religijnych przez młodzież: rozwojowe badania osób w wieku od 12 do 24 lat. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2008.

Turkle, Sherry. Samotni razem. Dlaczego oczekujemy więcej od zdobyczy techniki, a mniej od siebie nawzajem, tłum. Małgorzata Cierpisz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.