O (potencjalnie społecznej) teorii poznania Antoniego B. Stępnia

Błażej Gębura

doi:10.18290/rf25734.7

Data publikacji : 2025-12-29

Tom 73 Nr 4 (2025)

O (potencjalnie społecznej) teorii poznania Antoniego B. Stępnia

Błażej Gębura

https://orcid.org/0000-0002-9176-2072

DOI: https://doi.org/10.18290/rf25734.7

Abstrakt

W pierwszej części tekstu dyskutuję rozróżnienie autorstwa Antoniego B. Stępnia na czynności poznawcze i przypoznawcze oraz proponuję bliższe określenie czynności przypoznawczych, wprowadzając rozróżnienie na czynności pre-przypoznawcze i post-przypoznawcze. Druga część artykułu zawiera analizę koncepcji teorii poznania sformułowanej przez Stępnia w kontekście rozróżnienia autorstwa Alvina Goldmana na epistemologię indywidualną i społeczną. Ukazano, jak specyficznym reprezentantem epistemologii indywidualnej okazuje się Stępień. Część trzecia jest próbą powiązania niektórych uwag poczynionych przez Stępnia z dwoma zagadnieniami przynależącymi do epistemologii społecznej: problemem ukrywania wiedzy i pytaniem o naturę przekonań kolektywnych.

Słowa kluczowe:

Antoni B. Stępień, epistemologia indywidualna, epistemologia społeczna, ukrywanie wiedzy, przekonania kolektywne

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Gębura, B. (2025). O (potencjalnie społecznej) teorii poznania Antoniego B. Stępnia. Roczniki Filozoficzne, 73(4), 119–137. https://doi.org/10.18290/rf25734.7

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Goldman, Alvin. 1999. Knowledge in a Social World. Oxford: Oxford University Press.

Goldman, Alvin. 2020. „The What, Why, and How of Social Epistemology”. W: The Routledge Handbook of Social Epistemology, red. Miranda Fricker, Peter J. Graham, David Henderson i Nikolaj J. L. L. Pedersen, 10–20. New York: Routledge.

Goldman, Alvin. 2021. Wiedza a świat społeczny. Tłum. Adam Grobler. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Judycki, Stanisław. 2002. „Antoni B. Stępień: Stanowisko filozoficzne i działalność dydaktyczna”. Roczniki Filozoficzne 50 (1): 9–24.

Lackey, Jennifer. 2021. The Epistemology of Groups. Oxford: Oxford University Press.

Stępień, Antoni B. 1966. O metodzie teorii poznania. Rozważania wstępne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Stępień, Antoni B. 1986. Elementy filozofii. Lublin: RW KUL.

Stępień, Antoni B. 1999. „Rodzaje bezpośredniego poznania”. W: Antoni B. Stępień. Studia i szkice filozoficzne. T. 1, red. Arkadiusz Gut, 126–158. Lublin: RW KUL.

Stępień, Antoni B. 2005. Zagadnienie punktu wyjścia w filozofii. Teorie relacji: filozoficzna i logiczna. Przyczynek do zagadnienia stosunku między teorią bytu (przedmiotu) a logiką. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Stępień, Antoni B. 2007. Wstęp do filozofii. Wyd. 5 rozsz. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Wojtysiak, Jacek. 2019. „Antoniego B. Stępnia teoria poznania na tle fenomenologii Romana Ingardena”. W: Lubelska szkoła filozoficzna w porównaniach, red. Jacek Wojtysiak, Zbigniew Wróblewski i Arkadiusz Gut, 109–125. Lublin: Wydawnictwo KUL.