O (przed)racjonalności w myśli starożytnej. Uwagi na marginesie pewnej książki

Artur Pacewicz

doi:10.18290/rf23713.12

Data publikacji : 2023-09-27

Tom 71 Nr 3 (2023)

O (przed)racjonalności w myśli starożytnej. Uwagi na marginesie pewnej książki

Artur Pacewicz

https://orcid.org/0000-0001-8863-7900

DOI: https://doi.org/10.18290/rf23713.12

Abstrakt

Artykuł stanowi obszerne, krytyczne omówienie książki Przedracjonalne źródła racjonalnej refleksji filozoficznej autorstwa Jadwigi Skrzypek-Faluszczak. Krytyka obejmuje kolejne części monografii — „Wstęp” oraz trzy rozdziały, a zakończona jest wskazaniem na rozmaite uchybienia formalne, jakie w tej monografii się pojawiają. Rozważania nie ograniczają się do aspektu krytycznego, lecz prezentują rozmaite ujęcia danych kwestii obecne w literaturze przedmiotu, a nie zostały ujęte przez autorkę monografii, a także propozycje własnych autorskich rozwiązań.

Słowa kluczowe:

starożytna filozofia grecka, racjonalizm, religia grecka, orfizm, presokratycy

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ajdukiewicz, Kazimierz. 1983. Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka. Warszawa: Czytelnik.

Beekes, Robert, i Lucien van Beek. 2010. Etymological Dictionary of Greek. Vol. I. Leiden–Boston: Brill.

Burkert, Walter. 2001. Starożytne kulty misteryjne. Tłum. Krzysztof Bielawski, Kraków: Homini.

Chantraine, Pierre. 1968. Dictionnaire étymologique de la langue grecque. Histoire des mots. T. I. Paris: Klincksieck.

Cornford, F[rancis] M[acdonald], 1957. From Religion to Philosophy. A Study in the Origins of Western Speculation. New York: Dover Publications.

Domaradzki, Mikołaj. 2017. „Alegoryzująca teologia Ferekydesa: między obrazem a pojęciem”. Filo-Sofija 36: 559–565.

Gajda, Jadwiga. 2007. Filozofia przedplatońska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Głaz, Stanisław. 1998. Doświadczenie religijne. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Granger, Herbert. 2007. „The Theologian Pherecydes of Syros and the Early Days of Natural Philosophy”. Harvard Studies in Classical Philology 103: 135–163.

Hick, John. 2019, Nowe pogranicze religii i nauki: doświadczenie religijne, neuronauka i Transcendentne. Tłum. Jan Andrzej Lipski. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

James, William. 2012, Doświadczenia religijne. Tłum. Jan Hempel. Warszawa: Hachette, 2012 (pierwsze wydanie przekładu: Warszawa: Książka i Wiedza, 1958; oryginał: The Varieties of Religious Experience: A Study in Human Nature. New York: Longmans, Green & Co., 1902).

Kirk, G[eoffrey] S., John R[aven] i Malcolm S[chofield]. 1999. Filozofia przedsokratejska. Studium krytyczne z wybranymi tekstami. Tłum. Jacek Lang. Warszawa, Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN (oryginał: The Presocratic Philosophers: A Critical History with a Selection of Texts. Cambridge: Cambridge Ubiversiyu Press, 1957).

Kowalski, Aleksy. 2011. „Troska o duszę w Quis Dives Salvetur Klemensa Aleksandryjskiego. W: Disputationes Quodlibetales, Duša & Europa, red. Radovan Šoltés, Dušan Hruška, Pavol Dancák, 38–56. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove.

Kubok, Dariusz. 2004. Prawda i mniemania. Studium filozofii Parmenidesa z Elei. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Legutko, Ryszard. 2020. Filozofia przedsokratyków. Od Talesa do Demokryta. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.

Lévy-Bruhl, Lucien. 1992, Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych. Tłum. Bella Szwarcman-Czarnota. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (oryginał: Fonctions mentales dans les sociétés inférieures. Paris: Alcan, 1910).

Mazur, Tomasz. 2008, Kapryśni bogowie Sokratesa. Człowiek i świat wartości w tradycji filozofii zachodniej, Kęty: Marek Derewiecki.

Nilsson, Martin P., 1949. A History of Greek Religion. Tłum. F.J. Fielden. Oxford: Clarendon Press.

Otto, Rudolf. 1968. Świętość: elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych. Tłum. Bogdan Kupis. Warszawa: Książka i Wiedza (oryginał: Das Heilige. Über das Irrationale in der Idee des Göttlichen und sein Verhältnis zum Rationalen. Breslau: Trewendt und Granier, 1917).

Pacewicz, Artur. 2006. [Recenzja:] Dariusz Kubok. Prawda i mniemania. Studium filozofii Parmenidesa z Elei. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2004, ss. 502. ISBN 83-226-1310-5. „Roczniki Filozoficzne” 54, nr 1: 266–275.

Pacewicz, Artur. 2011. „Platon a zło”. Studia Philosophica Wratislaviensia 6, nr 1: 181–188.

Penati, Giancarlo. 1982. L’Anima. Brescia: La Scuola.

Schofield, Malcolm. 1991. „Heraclitus’ Theory of Soul and Its Antecedens”. W: Companions to Ancient Thought 2. Psychology, red. Stephen Everson, 13–34. Cambridge, New York, Port Chester, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press.

Skrzypek-Faluszczak, Jadwiga. 2010. Ocalenie od zła w filozofii Platona. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.

Skrzypek-Faluszczak, Jadwiga. 2021. Przedracjonalne źródła racjonalnej refleksji filozoficznej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

West, M.L., ed. 1966. Hesiod. Theogony, Oxford: Clarendon Press.