Data publikacji : 2024-09-27

Argumentacja Johna Tolanda na rzecz tolerancji religijnej w Nazarenus (1718)

Abstrakt

W dziele Nazarenus: Or, Jewish, Gentile, and Mahometan Christianity, napisanym w latach 1709–1710, ale opublikowanym w 1718 r., urodzony w Irlandii wolnomyśliciel i republikanin John Toland (1670–1722) przedstawił nowatorski, heterodoksyjny opis judaizmu, chrześcijaństwa i islamu, które potraktował jako trzy fazy lub przejawy tej samej tradycji monoteistycznej. Toland napisał Nazarenus po zapoznaniu się w Amsterdamie z włoskim rękopisem, który uważano za tłumaczenie Ewangelii Mahometan. Identyfikując ten tekst z apokryficzną Ewangelią Barnaby, Toland argumentował, że ewangelia ta zawierała wierzenia Ebionitów lub Nazarejczyków, których uważał za pierwszych chrześcijan. Opierając się na tym rękopisie oraz na kilku kanonicznych i niekanonicznych źródłach, a także na pracach współczesnych hebraistów, orientalistów i biblistów, Toland opisał judaizm mojżeszowy, pierwotne chrześcijaństwo i wczesny islam jako oparte na prawie natury. W związku z tym utrzymywał, że rdzeniem tych trzech religii i ogólnie „prawdziwej religii” była naturalna moralność, którą uważał za uniwersalną, wieczną, dostępną dla naturalnego rozumu i przywróconą przez Mojżesza, Jezusa i Mahometa. Dodał więc, że starożytni Izraelici, pierwsi chrześcijanie i pierwsi muzułmanie praktykowali tolerancję wobec wszystkich, którzy przestrzegali nakazów noachickich, co uznał za zgodne z prawem natury. Argument Tolanda za tolerancją religijną w Nazarenus został zdefiniowany jako „argument historyczny”. Toland rzeczywiście poparł swoje stanowisko w sprawie tolerancji reinterpretacją materiałów kanonicznych oraz judeochrześcijańskich i islamskich źródeł apokryficznych, które włączył do swojego programu filozoficznego i politycznego. Jednak argument Tolanda za tolerancją jest zasadniczo argumentem deistycznym, ponieważ opiera się na deistycznym poglądzie na „prawdziwą religię” jako religię naturalną, która jest zasadniczo religią moralną i która, według Tolanda, stanowi źródło i rdzeń judaizmu, chrześcijaństwa i islamu.

Słowa kluczowe:

chrześcijaństwo, deizm, Ewangelia Barnaby, islam, John Toland, judaizm, prawo natury, religia naturalna, tolerancja religijna, republikanizm



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Zasady cytowania

Lucci, D. (2024). Argumentacja Johna Tolanda na rzecz tolerancji religijnej w Nazarenus (1718). Roczniki Filozoficzne, 72(3), 163–197. https://doi.org/10.18290/rf24723.8

Wskaźniki altmetryczne


Cited by / Share


Roczniki Filozoficzne · ISSN 0035-7685 | eISSN 2450-002X
© Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)