Socinianism and Free Will

Joanna Usakiewicz; Przemysław Gut

doi:10.18290/rf24723.3

Data publikacji : 2024-09-27

Tom 72 Nr 3 (2024)

Socynianizm a wolna wola

Joanna Usakiewicz

https://orcid.org/0000-0003-2767-4024

Przemysław Gut

https://orcid.org/0000-0001-6329-0373

DOI: https://doi.org/10.18290/rf24723.3

Abstrakt

Niniejszy artykuł omawia poglądy socyniańskie na temat wolnej woli, opierając się na fragmentach traktatu Jana Völkela, De Vera Religione Libri Quinque. Quibus praefixus est Johannis Crelli Franci Liber De Deo et Ejus Attributis ita ut unum cum illis opus constituat, wydanego przez Typis Sebastiani Sternacii w Rakowie w 1630 roku (księga V, rozdz. XVIII). Dzieło to uważane jest za najobszerniejsze systematyczne przedstawienie doktryny socyniańskiej. Artykuł koncentruje się na dwóch zagadnieniach: w jaki sposób Völkel argumentuje na rzecz istnienia wolnej woli, oraz w jaki sposób obala on argumenty swoich przeciwników, którzy twierdzą, że człowiek utracił wolność woli w wyniku grzechu Adama.

Słowa kluczowe:

Völkel, Socynian, wolna wola

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bibliographia Sociniana. A Bibliographical Reference Tool for the Study of Dutch Socinianism and Antitrinitarism. Compiled by Philip Knijff and Sibbe Jan Visser, edited by Piet Visser. Hilversum: Uitgeverij Verloren–Doopsgezinde Historische Kring, 2004.

Chmaj, Ludwik. Faust Socyn (1539–1604). Warszawa: Książka i Wiedza, 1963.

Crell, Johann. Ethica Aristotelica, Ad Sacrarum Literarum normam emendata. Bibliotheca Fratrum Polonorum. In Opera 4:155–229. Amsterdam, 1665.

Crell, Johann. Ethica Christiana, seu Explicatio Virtutum, quorum in Sacris Literis fit mentio. Bibliotheca Fratrum Polonorum. In Opera 4:230–454. Amsterdam, 1665.

Dilthey, Wilhelm. “Der Rationalismus, Auflösung der Kirchenlehre durch Sozinianer und Arminianer […]. Die neue Glaubenslehre der Sozinianer.” In Weltanschauung und Analyse des Menschen seit Renaissance und Reformation (Das natürliche system der Geisteswissenschaften im 17. Jahrhundert), 5th ed., 129–44. Stuttgart–Göttingen: B. G. Teubner, 1957.

Górski, Konrad. Grzegorz Paweł z Brzezin: Monografja z dziejów polskiej literatury arjańskiej XVI wieku. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1929.

Kawecka-Gryczowa, Alodia. Ariańskie oficyny wydawnicze Rodeckiego i Sternackiego, Dzieje i bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974.

Ogonowski, Zbigniew. “Antitrinitarianism in Poland Before Socinus A Historical Outline.” Roczniki Filozoficzne 70, no. 4 (2022): 87–141.

Ogonowski, Zbigniew. Socynianizm, dzieje, poglądy, oddziaływanie. Warsaw: Oficyna Wydawnicza Aspra, 2015.

McLachlan, Herbert J. Socinianism in Seventeenth-Century England. London: Oxford, 1951.

Pietkiewicz, Rajmund. “The Significance of Antitrinitarian Translations of the Bible into Polish in the Dialogue between the Polish-Lithuanian Commonwealth, Eastern and Western Europe.” Verbum Vitae 41, no. 2 (2023): 373–93. https://doi.org/10.31743/vv.15126

Szczucki, Lech. Nonkonformiści religijni XVI i XVII wieku. Studia i szkice. Warsaw: PAN, 1993.

Szczucki, Lech. Marcin Czechowic, 1532-1613: studium z dziejów antytrynitaryzmu polskiego XVI wieku. Warsaw: PWN, 1964.

Völkel, Johannes. De Vera Religione Libri Quinque. Quibus praefixus est Johannis Crelli Franci Liber De Deo et Ejus Attributis ita ut unum cum illis opus constituat. Raków, 1630.

Williams, George H., ed. trans. The Polish Brethren, Harvard Theological Studies 30. Missoula, MT: Scholars Press, 1980.