Spinoza on Envy and the Problem of Intolerance

Keith Green

doi:10.18290/rf24723.2

Data publikacji : 2024-09-27

Tom 72 Nr 3 (2024)

Spinoza o zazdrości i problemie nietolerancji

Keith Green

https://orcid.org/0000-0002-2152-5936

DOI: https://doi.org/10.18290/rf24723.2

Abstrakt

W niniejszym artykule analizuję opis zazdrości u Spinozy (łac. invidia), zwracając szczególną uwagę na jego konsekwentne uwagi na temat zazdrości w kontekście „przesądu” — w jaki sposób „przesąd” wzmacnia zazdrość jako afekt, który wraz ze strachem i ambicją motywuje nietolerancję. Spinoza przeciwstawia swoje metodologiczne zobowiązanie do traktowania afektów w ramach modelu „geometrycznego” opisom arystotelesowskim i scholastycznym, a także Namiętnościom duszy Kartezjusza. Stanowią one jednak podstawę jego opisu związku między zazdrością, szacunkiem (gloria), dumą (superbia), samoponiżeniem (abjection) i ambicją (ambitio). Spinoza argumentuje, że zazdrość jest po prostu formą nienawiści, obejmuje zarówno smutek z powodu dobra innych, jak i radość z powodu nieszczęścia innych, i uważa ją za zło, chociaż odmawia zaliczenia jej do wad. W jego ramach metodologicznych jest to świadomość słabości z ideą dobra innych jako przyczyny. Wyjaśnia to wzmacnianie jej przez „przesąd” i jej rolę w motywowaniu ambicji i nietolerancji. Skupiam się w szczególności na implikacjach dyskusji Spinozy dla tolerancji moralnej niezgody i różnicy.

Słowa kluczowe:

zazdrość, nienawiść, przesąd, nietolerancja, afekty

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Aquinas. Summa Theologica. Complete English translation by the Fathers of the English Dominican Province. Westminister, MD: Christian Classics, 1981. Reprint.

Aristotle. Rhetoric. Translated by W. Rhys Roberts. MIT. Accessed August 1, 2023. https:// classics.mit.edu/Aristotle/rhetoric.html.

Green, Keith. “Spinoza on Affirmation, Anima, and Autonomy: ‘Shattered Spirits’.” In Spinoza and Relational Autonomy: Being with Others, edited by Aurelia Armstrong, Keith Green, and Andrea Sangiacomo, 164–193. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2019.

Blom, Hans. “Grotius and Socianism.” In Socinianism and Arminianism. Antitrinitarians, Calvinists, and cultural exchange in seventeenth-century Europe, Brill’s studies in the intellectual history 134, edited by Martin Mulsow and Jan Rohls, 121–47. Leiden: Brill, 2005.

Garber, Daniel. “Anthropomorphism, Teleology and Superstition: The Politics of Obedience in Spinoza’s Tractatus theologico-politicus.” In Spinoza in Twenty-First-Century American and French Philosophy: Metaphysics, Philosophy of Mind, Moral and Political Philosophy, edited by Jack Stetter and Charles Ramond. London: Bloomsbury Academic, 2019.

Gatens, Moira, Justin Steinberg, Aurelia Armstrong, Susan James, and Martin Saar. “Spinoza: Thoughts on Hope in Our Political Present.” Contemporary Political Theory 20 (2021): 200–231. https://doi.org/10.1057/s41296-020-00406-4.

Green, Keith. “Aquinas on Attachment, Envy, and Hatred in the Summa Theologica.” Journal of Religious Ethics 35, no. 3 (2007): 403–28.

Green, Keith, “Forgiveness, Pardon, and Punishment in Spinoza’s Ethical Theory and ‘True Religion’.” Journal of Early Modern Studies 5, no. 1 (2016): 65–87.

Green, Keith. “Love, Hatred, and Self-preservation in Descartes’ Passions of the Soul and Spinoza’s theory of the Affects.” Rivista di Filosofia Neo-Scolastica 112, no. 2 (2020): 425–42. https://doi.org/10.26350/001050_000194.

Green, Keith. “Spinoza on Reflexive Affects and the Imitation of Affects.” In The Concept of Affectivity in Early Modern Philosophy, edited by Gábor Boros, Judit Szalai, and Olivér István Tóth, 124–141. Budapest: Eötvös University Press, 2017.

Green, Keith. “Spinoza on Turning the Other Cheek.” Oxford Studies in Early Modern Philosophy 8 (2019): 96–133.

Gut, Przemysław. “Spinoza’s Critique of Religious Intolerance.” Roczniki Filozoficzne 70, no. 4 (2020): 319–63.

James, Susan. Spinoza on Philosophy, Religion, and Politics: The Theologico-Political Treatise. Oxford: Oxford University Press, 2012.

James, Susan. “Spinoza on Superstition: Coming to Terms with Fear.” Mededelingen vanwege het Spinozahuis 88. Vereniging het Spinozahuis, 2006. https://www.spinozahuis.nl/product/s-james-spinoza-on-superstition.

Koerbagh, Adriaan. A Light Shining in Dark Places. Brill Studies in Intellectual History 207/12. Translated by Michael Wielema with an introduction by Wiep van Bunge. Boston: Brill, 2011.

Lærke, Mogens. Spinoza and the Freedom of Philosophizing. Oxford: Oxford University Press, 2021.

Locke, John. The Works of John Locke in Nine Volumes. 12th ed. Vol. 8. London, 1824. https://oll. libertyfund.org/titles/locke-the-works-vol-8-some-thoughts-concerning-education-posthum ous -works-familiar-letters.

Locke, John. Two Treatises of Government. Edited by Thomas Hollis. London, 1764. https:// oll.libertyfund.org/titles/hollis-the-two-treatises-of-civil-government-hollis-ed.

Quatrini, Francesco. “Religious Tolerance and Freedom of Prophesying: Social and Intellectual Interrelations between the Polish Brethren and the Collegiants in Seventeenth-Century Amsterdam.” In “Spiritualism in Early Modern Europe,” edited by Michael Driedger and Gary K. Waite. Special issue. Church History and Religious Culture 101, nos. 2–3 (2021): 286–305. https://doi.org/10.1163/18712428-bja10028.

Quatrini, Francesco. “Adam Boreel and Galenus Abrahamsz. against Constraint of Consciences: Seventeenth-Century Dissenters in Favor of Religious Toleration.” History of European Ideas 44, no. 8 (2018): 1127–40.

Rosenthal, Michael A. “Tolerance as a Virtue in Spinoza’s Ethics.” Journal of the History of Philosophy 39, no. 4 (2001): 535–57. https://doi.org/10.1353/hph.2003.0155.

Rutherford, Donald. “Salvation as a State of Mind: The Place of Acquiescentia in Spinoza’s Ethics.” British Journal for the History of Philosophy 7, no. 3 (1999): 447–73.

Steinberg, Justin. Spinoza’s Political Psychology: The Taming of Fortune and Fear. Cambridge: Cambridge University Press, 2018.