Data publikacji : 2024-06-28

Czy deterministyczny naturalizm jest do pogodzenia z istnieniem racjonalnych przekonań opartych na rozumowaniu? Spór Petera Van Inwagena z C.S. Lewisem

Abstrakt

Cleve Staples Lewis w książce Cuda sformułował argument antynaturalistyczny, który nazwał kardynalną trudnością naturalizmu. Trudność ta ma polegać na tym, że jeśli przyjmiemy naturalizm z zasadą domknięcia kauzalnego, to wszystkie przekonania są faktami, których istnienie można w pełni wyjaśnić poprzez przeszły stan wszechświata oraz jego przemiany rządzone prawami fizyki. Naturalizm jest stanowiskiem, które składa się z przekonań i jeśli aspiruje do oceny bycia racjonalnym stanowiskiem, to powinien być przyjęty ze względu na rozumowanie. To jednak wydaje się być wykluczone ze względu na naturalizm.

Peter Van Inwagen w 2011 r. przedstawił krytykę argumentu Lewisa, sugerując, że opiera się on na nieuzasadnionym przekonaniu, że wyjaśnienia kauzalne jako takie oraz wyjaśnienia poprzez rozumowanie wykluczają się. Badam argumentacje obu autorów, dokładnie analizując argument Van Inwagena. Twierdzę, że: po pierwsze, nie uzasadnił on twierdzenia, że powyższe przekonanie przypisane Lewisowi jest faktycznie przesłanką jego rozumowania. Po drugie, przedstawiam na czym polega wytworzenie pewnego przekonania zarazem kauzalnie jak i poprzez rozumowanie. Po trzecie, analizuję tekst Lewisa, wykazując, że wspiera on możliwość spójności dwóch odmiennych rodzajów poprawnych wyjaśnień, ale argumentuję, że zasadniczą dla Lewisa jest teza, iż naturalizm nie pozostawia miejsca na wglądy będące elementem rozumowania i dlatego naturalizm wyklucza ową spójność. Po czwarte, badam przykład Phoebe podany przez Van Inwagena i konkluduję, że nie wystarcza on do stwierdzenia spójności obu typów wyjaśnień. Konkluduję, że artykuł Van Inwagena nie zawiera argumentu podważającego stanowisko Lewisa.

Słowa kluczowe:

C.S. Lewis, P. Van Inwagen, naturalizm, zasada domknięcia, kardynalna trudność naturalizmu, rozumowanie, przekonanie



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne


Cited by / Share


Roczniki Filozoficzne · ISSN 0035-7685 | eISSN 2450-002X
© Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II


Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)