Czy są problemy niewerbalizowalne?

Adam Jonkisz

doi:10.18290/rf25732.3

Data publikacji : 2025-06-30

Tom 73 Nr 2 (2025)

Czy są problemy niewerbalizowalne?

Adam Jonkisz

https://orcid.org/0000-0001-9850-2137

DOI: https://doi.org/10.18290/rf25732.3

Abstrakt

Artykuł zawiera argumentację za twierdzącą odpowiedzią na tytułowe pytanie. Wynikiem pierwszych, analitycznych jego części – w których są wykorzystane znane ustalenia dotyczące wieloznaczności zdań pytajnych, struktury pytań i pojęcia odpowiedzi właściwej – jest okazanie konieczności odróżnienia zdań pytajnych od pytań oraz uzasadnienie tezy, że istnieje wzajemnie jednoznaczna odpowiedniość między pytaniami a zbiorami ich odpowiedzi właściwych. Argumentację zamyka rozumowanie – wsparte na znanych z metalogiki sposobach reprezentowania wyrażeń oraz podstawowych rozróżnieniach i twierdzeniach arytmetyki liczb kardynalnych – w którym jest udowodniony wniosek rozstrzygający tytułowe pytanie: niewerbalizowalne problemy nie tylko są, lecz jest ich nieskończenie więcej niż wyrażalnych w jakimkolwiek języku.

Słowa kluczowe:

zdanie pytajne, pytanie, struktura pytania, odpowiedź właściwa, reprezentowanie pytań zbiorami odpowiedzi właściwych, problemy niewerbalizowalne

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ajdukiewicz, Kazimierz. 1975. „Pytania i zdania pytajne”. W: Kazimierz Ajdukiewicz, Logika pragmatyczna, 86–94. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Brożek, Anna. 2021. „Pytania w opisie analitycznym. Logika erotetyczna z metodologicznego punktu widzenia”. Roczniki Filozoficzne 69 (4): 259–280. http://doi.org/10.18290/rf21694-12.

Jonkisz, Adam. 2019. „Wieloznaczność zdań pytajnych”. Filozofia Nauki 4: 115–134.

Jonkisz, Adam. 2020a. Pytania i odpowiedzi. Ujęcie teoriomnogościowe. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.

Jonkisz, Adam. 2020b. „Struktura pytań”. Filozofia Nauki 1: 25–60.

Jonkisz, Adam. 2021a. „Logiczne ujęcie pytań i odpowiedzi. Uwagi merytoryczne i metodologiczne”. Roczniki Filozoficzne 69 (4): 315–356. http://doi.org/10.18290/rf21694-15.

Jonkisz, Adam. 2021b. „The role of the notion of a proper answer in the logic of questions: Methodological remarks and postulates”. Rocznik Filozoficzny Ignatianum 27 (1): 319–340. http://doi.org/10.35765/rfi.2021.2701.16.

Jonkisz, Adam. 2022. „Pytanie poprawnie sformułowane”. W: Kształcenie pedagogiczne, artystyczne i etnologiczne w Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie 50-lecie tradycji (1971–2021), red. Urszula Szuścik, 91–104. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Jonkisz, Adam. 2023. „Pytanie o wolność wolnej woli z punktu widzenia erotetyki”. W: Zrozumieć nasze postrzeganie i pojmowanie człowieka i świata. Profesorowi Józefowi Bremerowi SJ z okazji 70-lecia urodzin, red. Adam Jonkisz, Jacek Poznański, i Jolanta Koszteyn, *. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.

Lechniak, Marek. 2021. „Czy da się pominąć ontologię? Uwagi na marginesie Pytań i odpowiedzi Adama Jonkisza”. Roczniki Filozoficzne 69 (4): 281 303. http://doi.org/10.18290/rf21694-13.

Wiśniewski, Andrzej. 2013. Questions, Inferences, and Scenarios. London: College Publications.

Wiśniewski, Andrzej. 2015. „Semantics of Questions”. W: The Handbook of Contemporary Semantic Theory, red. Shalom Lappin, I Chris Fox, 1–57. Chichester: Wiley Blackwel. https://doi.org/10.1002/9781118882139.ch9.

Wiśniewski, Andrzej. 2018. „Deduction and Reduction Theorems for Inferential Erotetic Logic”. Studia Logica 106: 295–309. http://doi.org/10.1007/s11225-017-9738-8.

Wojtysiak, Jacek. 2021. „Kilka wątpliwości co do Adama Jonkisza teorii pytań”. Roczniki Filozoficzne 69 (4): 305–314. http://doi.org/10.18290/rf21694-14