Stalnakera teoria zdań warunkowych

Kacper Wąsiak

doi:10.18290/rf25732.6

Data publikacji : 2025-06-30

Tom 73 Nr 2 (2025)

Stalnakera teoria zdań warunkowych

Kacper Wąsiak

https://orcid.org/0009-0000-9532-7193

DOI: https://doi.org/10.18290/rf25732.6

Abstrakt

Przedmiotem niniejszego artykułu jest formalna analiza systemu C2 logiki okresów warunkowych Roberta Stalnakera. We wstępnej, pierwszej części pracy pokazano w ogólności, że ujęcie zdania warunkowego z języka naturalnego za pomocą takich spójników logicznych, jak implikacja materialna czy ścisła implikacja Lewisa, nie jest w pełni adekwatne. Część druga została w całości poświęcona szczegółowej analizie systemu C2. Czytelnik znajdzie w niej dowody głównych tez i własności systemu C2, a także formalne przedstawienie semantyki dla bezkwantyfikatorowej wersji tego systemu. W części trzeciej omówione zostały podstawowe argumenty przeciwko „sztandarowej” tezie Stalnakera: tezie (CEM) o tzw. warunkowym wyłączonym środku (ang. Conditional Excluded Middle). Poddane krytyce zostały także stosowane przez Stalnakera rozwiązania semantyczne.

Słowa kluczowe:

zdania warunkowe, Stalnaker, formalny system C2, język naturalny, wyłączony środek dla zdań warunkowych, semantyka możliwych światów

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Wąsiak, K. (2025). Stalnakera teoria zdań warunkowych. Roczniki Filozoficzne, 73(2), 121–152. https://doi.org/10.18290/rf25732.6

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adams, Ernest. 1970. „Subjunctive and Indicative Conditionals”. Foundations of Language, 6 (1): 89–94.

Adams, Ernest. 1988. „Modus Tollens Revisited”. Analysis 48(3): 122–128.

Ajdukiewicz, Kazimierz. 1956. „Okres warunkowy a implikacja materialna”. Studia Logica 4: 117–134.

Bennett, Jonathan. 2003. A Philosophical Guide to Conditionals. New York: Oxford University Press.

Chisholm, Roderick. 1946. „The Contrary-to-Fact Conditionals”. Mind 55 (220): 289–307.

Egré, Paul, i Hans Rott. 2021. „The Logic of Conditionals”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/archives/win2021/entries/logic- conditionals/.

Fintel, K. von. 2012. „Subjuncitve Conditionals”. W: Routledge Companion to Philosophy of Language, red. Gillian Russell, i D. Graff Fara, 466–477. New York: Routledge.

Goodman, Nelson. 1947. „The Problem of Counterfactual Conditionals”. Journal of Philosophy, 44(5): 113–128.

Grice, Paul. 1989. Studies in the Way of Words. Cambridge: Harvard University Press.

Jackson, Frank. 1979. „On Assertion and Indicative Conditionals”. The Australasian Journal of Philosophy 74: 549–567.

Kratzer, Angelika. 1979. „Conditional Necessity and Possibility”. W: Semantics From Different Points of View, red. Rainer Bäuerle, Urs Egli, i Arnim von Stechow, 117–147. Berlin: Springer Verlag.

Kripke, Saul. 1963. „Semantical Analysis of Modal Logic I”. Zeitschrift für mathematiche Logic und Grunlagen der Mathematik 9: 67–96.

Lechniak, Marek. 2011. Przekonania i zmiana przekonań: analiza logiczna i filozoficzna. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Lewis, David. 1973a. Counterfactuals. Malden: Blackwell.

Lewis, David. 1973b. „Counterfactuals and Comparative Possibility”. Journal of Philosophical Logic 2(4): 418–446.

Mackie, John Leslie. 1973. Truth, Probability and Paradox. Oxford: Oxford University Press.

Nute, Donald. 1980. Topics in Conditional Logic. Boston: Reidel.

Nute, Donald, i Cross, Charles B. 2002. Handbook of Philosophical Logic, t. 4, red. Dov M. Gabbay, i Franz Guenthner. Dordrecht: Reidel.

Quine, Willard van Orman. 1952. Methods of Logic. New York: Harvard University Press.

Ramsey, Frank. Paul. 1990. „Law and Causality”, Philosophical Papers 140–163.

Sendlak, Maciej. 2017. „U podstaw sporu o kontrmożliwe okresy warunkowe”. Studia Semiotyczne 31(1): 131–151.

Stalnaker, Robert. 1968. „A Theory of Conditionals”. W: Studies in Logical Theory, red. Nicholas Rescher, 98–112. American Philosophical Quarterly Monographs 2. Oxford: Blackwell.

Stalnaker, Robert. 1980. „A Defense of Conditional Excluded Middle”. W: IFS, red. William L. Harper, Robert Stalnaker, i Glenn Pearce, 87–104. The University of Western Ontario Series in Philosophy of Science 15. Dordrecht: Springer.

Stalnaker, Robert, i Thomason Richmond H. 1970. „A semantic analysis of con- ditional logic”. Theoria 36(1): 23–42.

Tworak, Zbigniew. 2014. „Logika przekonań warunkowych”. Filozofia nauki 22(2): 37–54.

Williams, J. Robert G. 2010. „Defending Conditional Excluded Niddle”. Nous 44(4): 650–668.