Chrześcijańska koncepcja stworzenia i jej implikacje w perspektywie problematyki „Deus absconditus – Deus revelatus”

Marek Słomka

doi:10.18290/rf23714.12

Published : 2023-12-28

Vol. 71 No. 4 (2023)

The Christian Concept of Creation and Its Implications in Light of the Question “Deus Abscondutus – Deus Revelatus”

Marek Słomka

https://orcid.org/0000-0001-5951-6587

DOI: https://doi.org/10.18290/rf23714.12

Abstract

In light of the argumentation and some of the theses introduced by Jacek Wojtysiak in his latest book Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej [Between Hiddenness and Openness: An Essay in the Philosophy of Religion and Philosophical Theology], (2023), this article presents important components of the Christian concepts of the creative act and the God-world relationship as well as the consequences of this view for the expression of the essential elements of religious doctrine. I argue that it is impossible to create a world with (relative) autonomy and (relative) human freedom, in which there is no natural and moral evil. In this context, I emphasize not only the weight of an aspectual and rational approach to the Creator-creation relationship, but also the significance of the theory of kenosis, in which the act of creation is depicted as a kind of self-limitation of God.

Keywords:

act of creation, God-world relationship, natural evil, moral evil, God’s kenosis

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Słomka, M. (2023). The Christian Concept of Creation and Its Implications in Light of the Question “Deus Abscondutus – Deus Revelatus”. Roczniki Filozoficzne, 71(4), 179–198. https://doi.org/10.18290/rf23714.12

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Augustyn. 1980. „Przeciwko manichejczykom komentarz do Księgi Rodzaju”. W: Idem. Pisma egzegetyczne przeciw manichejczykom. Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, t. XXV. Przeł. Jan Sulowski, 21–82. Warszawa: ATK, 1980.

Ayala, Francisco J. 2009. „Przemówienie”. Przeł. Piotr Maszczyk. W: Francisco J. Ayala doktorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego, 29–38. Warszawa: Biuro Promocji UW.

Czerkawski, Jarosław, Elzbieta Kondrek i Bogusław Nosek, red. 2013. Na drogach wiary (Podręcznik do nauki religii dla II klasy liceum i technikum). Kielce: Jedność, 2013.

Davies, Brian. 2003. „The Problem of Evil”. W: Philosophy of Religion. An Anthology, red. Charles Taliaferro i Paul J. Griffiths. Oxford: Blackwell Publishing.

Davies, Paul C.W. 2011. „Fizyka i umysł Boga. Przemówienie na uroczystości wręczenia Nagrody Templetona”. Przeł. Joanna Popek. Filozoficzne Aspekty Genezy 8: 7–21.

Do Diogneta. 1998. W: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich. Przeł. Anna Świderkówna, oprac. Marek Starowieyski, 339–350 Kraków: Wydawnictwo „M”.

Dziadosz, Dariusz. 2011. Tak było na początku. Izrael opowiada swoje dzieje, Przemyśl: Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej 2011.

Elders Leo J. Filozofia Boga. Filozoficzna teologia św. Tomasza z Akwinu. Przeł.. Marek Kiliszek i Tadeusz Kuczyński. Warszawa: Agencja Wydawnicza Katolików MAG, 1992.

Gałaj, Andrzej. 1998. „Czy prywatywna identyfikacja zła rozwiązuje jego zagadnienie?”. Studia Philosophiae Christianae 34, nr 2: 161–170.

Heller, Michał. 2006. „Chaos, prawdopodobieństwo i pojmowalność świata”. W: Bóg, Wszechświat, Człowiek. Wybór tekstów wygłoszonych podczas cyklu konferencji „Boże działanie w perspektywie nauki” zorganizowanego przez Watykańskie Obserwatorium Astronomiczne (Specola Vaticana) oraz Center for Theology and the Natural Sciences (CTNS; Berkeley, California): 1988–2001. T. 1. Przeł.. Tadeusz Sierotowicz, 252–273. Tarnów: Biblos.

Heller, Michał, 2009. „Konieczność i przypadek w ewolucji Wszechświata”. Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 44: 3–12.

Heller, M., i Tadeusz Pabjan. 2013. Stworzenie i początek wszechświata. Teologia – Filozofia – Kosmologia, Kraków: Copernicus Center Press.

Hick, John. 2007. „Soul-Making Theodicy”. W: God and the Problem of Evil, red. William L. Rowe, 265–281. Oxford: Blackwell Publishing.

Kleszcz, Ryszard. 2012. „Logika, Wszechmoc, Bóg”. Filo-Sofija 19, nr 4: 37–52.

Kleszcz, Ryszard. 2015. „O filozofii religii, wszechmocy Boga oraz ograniczoności naszego języka”. Filo-Sofija” 30, nr 3: 199–214.

Lambert, Dominique. 2018, Ryzykowne spotkanie teologii z nauką. Przeł. Paloma Korycińska. Kraków: Copernicus Center Press.

Łukasik, Andrzej. 2022. „Czy Bóg gra w kości?”. Filozofuj! Magazyn popularyzujący filozofię nr 1 (43): 9:10. Dostęp 23.11.2023, https://filozofuj.eu/andrzej-lukasik-czy-bog-gra-w-kosci/.

Moskal, Piotr. Traktat o religii. Lublin: Wydawnictwo KUL 2014.

Mrugalski, Damian. 2019. „Stwarzanie wieczne i poza czasem. Filozoficzne źródła koncepcji ‘generatio aeterna’ Orygenesa”. Verbum Vitae” 35: 367–412.

Murphy, Marc C. 2021. Divine Holiness and Divine Action. Oxford: Oxford University Press 2021.

Pabjan, Tadeusz. 2009. „Czy nauka dowodzi istnienia Boga? Naukowa apologetyka Piusa XII”. Studia Philosophiae Christianae 45, nr 2: 277–294.

Papieska Komisja Biblijna, Interpretacja Pisma Świętego w Kościele (Przemówienie Ojca Świętego Jana Pawła II oraz Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej). Przeł. Kazimierz Romaniuk, Poznań: Pallottinum 1994.

Peacocke, Arthur R. 2004. Drogi od nauki do Boga. Kres naszych wszelkich poszukiwań. Przeł. Joanna Gilewicz. Poznań: Zysk i S-ka.

Pedersen, Olaf. 2016. Dwie Księgi. Z dziejów relacji między nauką a teologią. Przeł. Włodzimierz Skoczny i Michał Furman, Kraków: Copernicus Center Press.

Pierzchała, Piotr, (red.). 2013. Być świadkiem Zmartwychwstałego w świecie (Podręcznik do nauki religii dla II klasy liceum i technikum). Warszawa: Wydawnictwo Katechetyczne.

Piwowar Andrzej. 2015. „Biblijny opis stworzenia świata i człowieka w odniesieniu do nauk przyrodniczych”. W: Naukowy a religijny obraz początku wszechświata i człowieka. Perspektywy dialogu, red. Jacek Golbiak, Karol Jasiński i Wojciech Kotowicz, 49–95. Olsztyn: Wydział Teologii UWM.

Ratzinger, Joseph (Benedykt XVI). 2006. Na początku Bóg stworzył. Cztery kazania o stworzeniu i upadku (Konsekwencje wiary w stworzenie). Przeł. Jarosław Merecki. Kraków: Salwator.

Słomka, Marek. 2018. Działanie Boga w świecie. Analiza filozoficzna. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Słomka, Marek. 2020. „Antyewolucyjny kreacjonizm we współczesnej Polsce i jego wpływ na edukację religijną”. Roczniki Filozoficzne 68, nr 4: 133–168. DOI: http://doi.org/0000-0001-5951-6587.

Słomka, Marek. 2022. „Noteworthy Problems with God’s Immutability, Impassibility, and Simplicity. Should We Treat These Divine Attributes and the Hellenic Conditions of Christian Theism as a Dogma?” Religions 13, no. 8: 759. DOI: https://doi.org/10.3390/rel13080759.

Świeżyński, Adam. 2012. Filozofia cudu. W poszukiwaniu adekwatnej koncepcji zdarzenia cudownego. Warszawa: UKSW.

Swinburne, Richard G. 1995. Spójność teizmu. Przeł. Tadeusz Szubka. Kraków: Znak.

Szpet, Jan, i Danuta Jackowiak, red. 2013. Aby nie ustać w drodze (Podręcznik do nauki religii dla II klasy gimnazjum). Poznań: Wydawnictwo Święty Wojciech.

Tomasz z Akwinu. 1999. O wieczności świata. W: Dzieła wybrane. Przeł. Jacek Salij i in. Kęty: Antyk.

Tomasz z Akwinu. 1977. Suma teologiczna. T. 2: O Bogu. Przeł. Pius Bełch. Londyn: Veritas.

Tomasz z Akwinu. 2003. Summa contra gentiles, T. I. Przeł. Zofia Włodek i Włodzimierz Zega. Poznań: W Drodze.

Wojtysiak, Jacek. 2023. Między ukryciem a jawnością. Esej z filozofii religii i teologii filozoficznej. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Wolterstorff, Nicholas. 2019. „Cierpiąca miłość”. Przeł. Marcin Iwanicki i Karolina Sekuła. W: Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej, red. Marcin Iwanicki i Piotr Gutowski, 455–497. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Woszczyk, Agnieszka. 2023. „Zło jako brak dobra. Prywacyjna teoria zła”. Filozofuj! Magazyn popularyzujący filozofię nr 5 (53): 6–8. Dostęp 23.11.2023 (https://filozofuj.eu/agnieszka-woszczyk-zlo-jako-brak-dobra-prywacyjna-teoria-zla/).

Wypych, Stanisław. 1971. „‘Nowe niebiosa i nowa ziemia’. Rozwój biblijnej idei ‘nowego stworzenia’”, Analecta Cracoviensia 3: 221–234.