Monizm contra pluralizm logiczny w kontekście dyskusji W.V.O. Quine – S. Haack

Bożena Czernecka-Rej

doi:10.18290/rf23711.12

Published : 2023-03-31

Vol. 71 No. 1 (2023)

Monism Versus Logical Pluralism in the Context of the Discussion between W.V.O. Quine and S. Haack

Bożena Czernecka-Rej

https://orcid.org/0000-0002-2992-4560

DOI: https://doi.org/10.18290/rf23711.12

Abstract

One of the main questions in philosophy of logic is whether there is one logic or there are many logics. This question has been answered in many ways. Various answers have formed opposite standpoints: logical monism as against logical pluralism. Willard Van Orman Quine has been acknowledged as a representative of monism and Susan Haack — of pluralism. Both standpoints are maintained now: monism (e.g. Michael Dummett, Graham Priest, Timothy Williamson) or pluralism (e.g. Jc Beall and Greg Restall, Johan van Benthem, Ottavio Bueno and Scott Shalkovski, Stewart Shapiro and Roy Cook). Monism is significantly less preferred than pluralism. In this article, the sources of pluralism in logic have been indicated (among other things, ambiguity of connectives in the natural language, various understanding of truth and of logical consequence). Argumentations of some representatives of this standpoint have been presented.

Keywords:

logical monism, non-classical logics, logical pluralism, truth, logical constant, consequence

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Allo, Patrick. 2007. „Logical Pluralism and Semantic Information”. Journal of Philosophical Logic 36: 659–694.

Beall, Jc, i Greg Restall. 2006. Logical Pluralism. Oxford: Clarendon Press.

Beall, Jc, i Greg Restall. 2000. „Logical Pluralism”. Australasian Journal of Philosophy 78: 475–493.

Benthem, Johan van. 2008. „Logical Pluralism Meets Logical Dynamics?”. Australasian Journal of Logic 6: 182-209.

Bocheński, Józef Maria. 1993. „Pojęcie społeczeństwa wolnego”. W: Józef Maria Bocheński. Logika i filozofia. Wybór pism, red. Jan Parys, 150–161. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bueno, Ottavio, i Scott Shalkowski. 2009. „Modalism and Logical Pluralism”. Mind 118: 295–321.

Ciecierski, Tadeusz, i Piotr Wilkin. 2008. „Dlaczego logik modalny nie musi przejmować się argumentem Quine’a?”. Przegląd Filozoficzny 4: 303–318.

Cook, Roy T. 2010. „Let a Thousand Flowers Bloom: A Tour of Logical Pluralism”. Philosophy Compass 5: 492–504.

Czernecka-Rej, Bożena. 2013. „Czym jest pluralizm logiczny? (Stanowisko JC Bealla i Grega Restalla)”. Roczniki Filozoficzne 61, nr 1: 5–22.

Czernecka-Rej, Bożena. 2014a. Osobliwość logiki intuicjonistycznej. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Czernecka-Rej, Bożena. 2014b. Pluralizm w logice. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Derra, Aleksandra. 2006. „Realizm a teoria znaczenia. Analiza poglądów Michaela Dummetta”. W: Teoria znaczenia Michaela Dummetta i jej konsekwencje metafizyczne, red. Urszula M. Żegleń, 21–116. Toruń: Dom Wydawniczy Duet.

Dummett, Michael. 2002. „The Two Faces of the Concept of Truth”. W: What is Truth?, red. Richard Schantz, 249–262. Berlin: Walter de Gruyter.

Dummett, Michael. 2003. „Truth and the Past”. Journal of Philosophy 100: 5–53.

Garbacz, Paweł. 2000. Logika zdań — jedna czy wiele. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Grobler, Adam. 2008. Metodologia nauk. Kraków: Wydawnictwo Aureus.

Grzegorczyk, Andrzej. 1967. „Nieklasyczne rachunki zdań a metodologiczne schematy badania naukowego i definicje pojęć asertywnych”. Studia Logica 20: 117–130.

Haack, Susan. 1996. Deviant Logic, Fuzzy Logic: Beyond the Formalizm. Chicago, London: Chicago University Press.

Haack, Susan. 1978. Philosophy of Logics. Cambridge, London, New York: Cambridge University Press.

Field, Hartry. 2009. „Pluralism in Logic”. The Review of Symbolic Logic 2: 342–359.

Hjortland, Ole. 2017. „Anti-exceptionalism about Logic”. Philosophical Studies 174: 631–658.

Kouri Kissel, Teresa. 2018. „Logical Pluralism From a Pragmatic Perspective”. Australasian Journal of Philosophy 96 (3): 578–591. DOI: 10.1080/00048402.2017.1399151.

Kouri Kissel, Teresa, i Stewart Shapiro. 2020. „Logical Pluralism and Normativity”. Inquiry. An Interdisciplinary Journal of Philosophy 63, issue 3–4: 389–410.

Paoli, Francesco. 2003. „Quine and Slater on Paraconsistency and Deviance”. Journal of Philosophical Logic 32: 531-548.

Parent, Ted. 2008. “Quine and Logical Truth”. Erkenntnis 68, 103-112.

Poczobut, Robert. 2000. Spór o zasadę niesprzeczności. Studium z zakresu filozoficznych podstaw logiki. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Prawitz, Dag. 2005. „Logical Consequence from a Constructivist Point of View”. W: Handbook of Philosophy of Mathematics and Logic, red. Stewart Shapiro, 671–695. Oxford: Oxford University Press.

Priest, Graham. 2001a. An Introduction to Non-classical Logic. Cambridge: Cambridge University Press.

Priest, Graham. 2001b. „Logic: One or Many”. W: Logical Consequence: Rival Approaches Proceedings of the 1999 Conference of the Society of Exact Philosophy, red. John Woods i Bryson Brown, 23–28. Stanmore: Hermes.

Priest, Graham. 2008. „Logical Pluralism Hollandaise”. Australian Journal of Logic 6: 210–214.

Quine, Willard Van Orman. 1969. „Dwa dogmaty empiryzmu”. W: Willard Van Orman Quine. Z punktu widzenia logiki. Tł. Barbara Stanosz. Warszawa: PWN, 35-70.

Quine, Willard Van Orman. 2002. Filozofia logiki. Tł. Barbara Stanosz. Warszawa: Fundacja Aletheia.

Quine, Willard Van Orman. 1997. Na tropach prawdy. Tł. Barbara Stanosz. Warszawa: Biblioteka Aletheia.

Quine, Willard Van Orman. 1999. Słowo i przedmiot. Tł. Cezary Cieśliński. Warszawa: Wydawnictwo Spacja — Fundacja Aletheia.

Quine, Willard Van Orman. 1976. Three Grades of Modal Involvement. W: Willard Van Orman Quine. The Way of Paradox and Other Essays, 158–176. New York: Harvard University Press.

Read, Stephen. 2006. „Monism: the One True Logic”. W: A Logical Approach to Philosophy: Essays in Honour of Graham Solomon, red. David Devidi i Tim Kenyon, 193–209. Dordrecht: Springer.

Ryle, Gilbert. 1997. „Logika formalna i nieformalna”. W: Filozofia logiki, red. Jan Woleński, 79–95. Warszawa: Wydawnictwo Spacja — Fundacja Aletheia.

Shapiro, Stewart. 1998. „Logical Consequence: Models and Modality”. W: The Philosophy of Mathematics Today, red. Matthias Schirn, 131–156. Oxford: Oxford University Press.

Shapiro, Stewart. 2011. „Varieties of Pluralism and Relativism for Logic”. W: A Companion to Relativism, red. Steven D. Hales, 526–552. New Jersey: Blackwell Publishing Ltd.

Sher, Gila. 1991. The Bounds of Logic: A Generalized Viewpoint. Cambridge: MIT Press Cambridge.

Sher, Gila. 2013. “The Foundational Problem of Logic”. Bulletin of Symbolic Logic 19: 145–198.

Sobociński, Bolesław. 1956. „In Memoriam Jan Łukasiewicz”. Philosophical Studies 6: 3–49.

Tarski, Alfred. 1995. „O pojęciu wynikania logicznego”. W: Alfred Tarski. Pisma logiczno- filozoficzne. T. I: Prawda, red. Jan Zygmunt, 186–202. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tkaczyk, Marcin. 2015. Futura Contingentia. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Tkaczyk, Marcin. 2009. Logika czasu empirycznego. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Tuziak, Roman. 2019. Logika sprzeczności. Uwagi o logice parakonsystentnej. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut.

Varzi, Achille C. 2002. „On Logical Relativity”. Philosophical Issues 10: 197–219.

Williamson, Timothy. 2017. „Semantic Paradoxes and Abductive Methodology”. W: Reflections on the Liar, red. Bradley D. Amour-Garb, 325–346. Oxford: Oxford University Press.

Woleński, Jan. 2005. Epistemologia. Warszawa: PWN.

Woleński, Jan. 2004. „First-Order Logic:(Philosophical) Pro and Contra”. W: First-Order Logic Revisited, red. Vincent Hendricks, Fabian Neuhaus, Stig Andur Pedersen, Uwe Scheffler, Heinrich Wansing, 369–398. Berlin: Logos Verlag.

Woleński, Jan. 1999. Uniwersalność logiki. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia 1. Częstochowa: Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie.

Wójcicki, Ryszard. 2003. Wykłady z logiki z elementami teorii wiedzy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Żegleń, Urszula. 2001. „Filozofia z punktu widzenia Quine’a”. Ruch Filozoficzny 58: 205–219.