O znaczeniu i roli kontemplacji i medytacji w filozofii

Jan Krokos

doi:10.18290/rf24722.11

Published : 2024-06-28

Vol. 72 No. 2 (2024)

On the Meaning and Role of Contemplation and Meditation in Philosophy

Jan Krokos

https://orcid.org/0000-0002-5184-5922

DOI: https://doi.org/10.18290/rf24722.11

Abstract

The purpose of this article is to consider the meaning and role of contemplation and meditation in philosophy. Philosophy is understood here in a classical way — as the love of wisdom, as a kind of theoretical thinking that deals with the most general questions concerning the world. Contemplation and meditation play an important role in fulfilling this task. Contemplation is the confrontation with a being or object and the intellectual absorption of it by the knowing subject. It is the unprejudiced looking at something or looking at something that is somehow transcendent to the contemplative subject. Meditation is reflecting on the consciousness life of the subject. In philosophical cognition, they complement each other. Contemplation guarantees the objectivity of cognition, and meditation – vigilance over the correctness of cognitive acts.

Keywords:

philosophy, contemplation

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Anzelm z Canterbury. 2007. Monologion. Proslogion. Tł. Leszek Kuczyński, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Arystoteles. 1996. Τὰ μετὰ τὰ φυσικά, Metaphysica, Metafizyka. T. 1–2. Tłum. łac. Wilhelm z Moerbeke, kard. Bessarion, pol. Tadeusz Żeleźnik. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Arystoteles, 2001. Zachęta do filozofii. W: idem Dzieła wszystkie. T. 6. Tłum. Kazimierz Leśniak, 635–664. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Arystoteles. 2003a. Metafizyka. W: idem, Dzieła wszystkie. T. 2. Tłum. Kazimierz. Leśniak, 601–857. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Arystoteles. 2003b. O duszy. W: idem, Dzieła wszystkie. T. 3. Tłum. Paweł Siwek, 7–146. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Augustyn, św. 1999. O prawdziwej wierze. W: idem. Dialogi filozoficzne. Tłum. Jerzy Ptaszyński, 733–818. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Descartes, René. 2001. Medytacje o pierwszej filozofii. Zarzuty uczonych mężów i odpowiedzi autora. Rozmowa z Burmanem. Tłum. Maria i Kazimierz Ajdukiewiczowie. Stefan Swieżawski i Izydora Dąmbska. Kęty: Wydawnictwo Antyk.

Furdzik, Paweł. 2004, Kontemplacyjne poznanie, W: Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. Andrzej Maryniarczyk. T. 5, 829–833. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Hildebrand, Dietrich von. 2012. Czym jest filozofia?. Tłum. Paweł Mazanka i Janusz Sidorek. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Husserl, Edmund, 1975. Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii. Księga pierwsza. Tł. Danuta Gierulanka. Wyd. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Husserl, Edmund, 1982. Medytacje kartezjańskie z dodaniem Uwag krytycznych Romana Ingardena. Tł. Andrzej Wajs. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ingarden, Roman. 1971. U podstaw teorii poznania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ingarden, Roman. 1963. Z badan nad filozofią współczesną. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ingarden, Roman. 1966. Studia z estetyki. T. 1. Wyd. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Ingarden, Roman, 1987, Spór o istnienie świata. T. 1-2, wyd. 3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Judycki, Stanisław. 2001. „Dlaczego filozofia jest trudna?”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 4: 153–167.

Judycki, Stanisław. 2004a. „Czy istnieją rozstrzygające argumenty filozoficzne?”, Diametros 2, 39–56.

Judycki, Stanisław. 2004b, Świadomość i pamięć. Uzasadnienie dualizmu antropologicznego, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Kamiński, Stanisław. 1989. Osobliwość metodologiczna teorii bytu. W: idem, Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, red. Tadeusz Szubka, 71–87. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Kant, Immanuel. 1986. Krytyka władzy sądzenia. Tłum. Adam Landman. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Katechizm Kościoła Katolickiego (KKK). 2020. Poznań: Wydawnictwo: Pallottinum.

Kerstiens, L. 1976. „Kontemplation“. W: Historisches Wörterbuch der Philosophie, hrsg. Joachim Ritter i Karlfried Gründer, Bd. 4, kol. 1024–126. Basel/Stuttgart: Schwabe & Co Verlag.

Krąpiec, Mieczysław Albert., 2000. „Aporia”. W: Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. A. Maryniarczyk. T. 1, 300–301. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Krąpiec. Mieczysław Albert, 2006. „Medytacja”. W: Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. A. Maryniarczyk. T. 7, 25–28. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Krokos, Jan. 2002. „Pytanie a poznanie w początkach filozofii”. Roczniki Filozoficzne 50, nr 1: 361–382.

Krokos, Jan. 2010. „Medytacje Kartezjusza i Husserla”. W: Medytacja, red. Teresa Kostkiewiczowa i Magdalena Saganiak, 21–28. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Krokos, Jan. 2013. Odsłanianie intencjonalności. Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri.

Misiurek. Jerzy, Marek Chmielewski i Stanisław Zarzycki. 2008. „Medytacja”. W: Encyklopedia katolicka, red. zespół, kol. 433–445. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Mojsisch, Burkhard, Wilhelm Halbfass i Tilemann Grimm. „Meditation”. W: Historisches Wörterbuch der Philosophie, hrsg. Joachim Ritter i Karlfried Gründer, Bd. 5, kol. 961–968. Basel, Stuttgart: Schwabe & Co Verlag.

Platon. 1990. Państwo. Tł. Władysław Witwicki. Warszawa: Wydawnictwo AKME.

Reale, Giovanni. 1993. Historia filozofii starożytnej. T. I: Od początków do Sokratesa. Tłum. Edward Iwo Zieliński. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Reinach, Adolf. 1951. Was ist Phänomenologie?. München: Kösel-Verlag.

Scheler, Max. 1976. Idealismus-Realismus. W: Idem, Gesammelte Werke. T. 9, hrsg. Manfred Frings, 183–242. Bern, München: Francke.

Słownik łacińsko-polski. 1959-1979, red. Marian Plezia. T. 1–5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Stępień, Antoni B. 1998. „Co jest najważniejsze w filozofii?”. W: Filozofia – wzloty i upadki. XXXIX Tydzień Filozoficzny KUL, 3–6 marca 1997, red. Arkadiusz Gudaniec i Aleksander Nyga. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Stępień, Antoni B. 2001. Wstęp do filozofii. Wyd. 4. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Thomas Aquinas. 1962–1963. Summa theologiae. Vol. 1–4, Taurini, Romae: Officina Libraria Marietti.

Ziemann, Eugeniusz, Jan Andrzej Kłoczowski, Jerzy Misiurek, Mariusz Szram, Walerian Słomka i Zenon Uchnast. 2002. W: Encyklopedia katolicka, red. zespół, kol. 748–762, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.