Przymiot drugiej strony jako przedmiot podstępnego wprowadzenia w błąd (kan. 1098 KPK) w orzecznictwie Roty Rzymskiej (2000-2005)

Wojciech Góralski

doi:10.18290/rnp23333.4

Data publikacji : 2024-02-27

Tom 33 Nr 3 (2023)

Przymiot drugiej strony jako przedmiot podstępnego wprowadzenia w błąd (kan. 1098 KPK) w orzecznictwie Roty Rzymskiej (2000-2005)

Wojciech Góralski

https://orcid.org/0000-0001-6548-4120

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp23333.4

Abstrakt

Tytuł nieważności małżeństwa w postaci podstępnego wprowadzenia w błąd (can. 1098) stanowi wyraz troski ustawodawcy kościelnego o ochronę wyboru małżeńskiego (poznanie przyszłego małżonka), a także o ochronę samego małżeństwa przed niesprawiedliwością. Jednym z elementów konstytutywnych kanonu – poza podstępem i błędem – jest przymiot drugiej strony (qualitas personae), który może poważnie zakłócić wspólnotę życia małżeńskiego.

Autor analizuje 17 wyroków Roty Rzymskiej z lat 2000-2005 wydanych z tytułu deceptio dolosa w aspekcie przymiotu drugiej strony. W części pierwszej zwraca uwagę na zasady interpretacyjne orzecznictwa rotalnego dotyczące przymiotu osoby in genere, a więc samego pojęcia qualitas, charakteru przymiotu i oceny jego znaczenia dla wspólnoty życia małżeńskiego. Natomiast w części drugiej omawia przymiot osoby in specie, a więc wskazuje na konkretne przymioty, które były przedmiotem oceny sędziów Roty Rzymskiej w owych siedemnastu sprawach (stan zdrowia, ojcostwo dziecka, uzależnienie od zabobonów, religijność, dokonanie aborcji, symulowana ciąża).

Słowa kluczowe:

małżeństwo, orzecznictwo Roty Rzymskiej, podstępne wprowadzenie w błąd, przymiot osoby, wyrok

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bardi Mauro, Il dolo nel matrimonio canonico, Milano: Giuffrè 1996.

Bianchi Paolo, Esempi di applicazione giurisprudenziale del can. 1098 (dolo): casistica e problemi probatori, ,,Quaderni di Diritto Ecclesiale” 9 (1996), s. 357-378.

Bianchi Paolo, L’interpretazione del can. 1098 da parte della giurisprudenza della Rota Romana, [w:] Errore e dolo nella giurisprudenza della Rota Romana, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2001, s. 103-120.

Castaño José F., Il dolo nel matrimonio, [w:] La nuova legislazione matrimoniale canonica. Il consenso: elementi essenziali, difetti, vizi, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 1986, s. 101-115.

Chiappetta Luiggi, Il matrimonio nella nuova legislazione canonica e concordataria, Roma: Edizioni dehoniane 1990.

D’auria Angelo, Il consenso matrimoniale. Dottrina e giurisprudenza canonica, Roma: Aracne 2007.

Dzierżon Ginter, Niezdolność do zawarcia małżeństwa jako kategoria kanoniczna, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2002.

Góralski Wojciech, Przedmiot podstępnego wprowadzenia w błąd (kan. 1098 KPK), ,,Ius Matrimoniale” 6 (12) (2001), s. 87-99.

Góralski Wojciech, Wstęp, [w:] W. Góralski, G. Dzierżon, Nieważność małżeństwa zawartego pod wpływem podstępu. Kan. 1098 Kodeksu Prawa Kanonicznego, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2004, s. 12-13.

Mckay Gerard, Errore sulle qualità della persona. Errore dolosamente provocato: Le prove, [w:] La prova della nullità matrimoniale secondo la giurisprudenza della Rota Romana, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2011, s. 187-196.

Michiels Gommar, Principia generalia de personis in Ecclesia, Parisiis–Tornaci–Romae: Typis Societatis S. Joannis Evangelistae 1955.

Moneta Paolo, La qualità che per sua natura può gravemente perturbare il consorzio della vita coniugale, [w:] Errore e dolo nel consenso matrimoniale canonico, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 1995, s. 123-143.

Pellegrino Pietro, Il consenso matrimoniale canonico latino, Torino: Giappichelli 1998.

Pompedda Mario F., Annotazioni sul diritto matrimoniale nel nuovo Codice canonico, [w:] Studi di diritto matrimoniale canonico, red. M.F. Pompedda, Milano: Giuffrè 1933, s. 15-165.

Pompedda Mario F., Il consenso matrimoniale, [w:] Il matrimonio nel nuovo Codice di Diritto Canonico. Annotazioni di diritto sostanziale e processuale, red. Z. Grocholewski, M.F. Pompedda, C. Zaggia, Padova: Libreria gregoriana 1984, s. 17-138.

Puunzi Nicolò Angela M., La ,,qualitas quae natura sua consortium vitae coniugalis perturbare potest” (can. 1098), [w:] Diritto matrimoniale canonico, t. 2: Il consenso, red. P.A. Bonnet e C. Gullo, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2003, s. 489-516.

Romano Maria T., Il dolo (can. 1098), [w:] La giurisprudenza della Rota Romana sul consenso matrimoniale (1908-2008), Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2009, s. 85-104.

Serrano Ruiz José M., ad can. 1098, [w:] Commento al Codice di Diritto Canonico, red. Pio V. Pinto, Roma: Urbaniana University Press 1985, b.s.

Viladrich Juan Pedro, Konsens małżeński. Sposoby prawnej oceny i interpretacji w kanonicznych procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa, tłum. S. Świaczny, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2002.