Wielowymiarowy charakter posłuszeństwa nauczaniu i prawu Kościoła w kanonicznym porządku prawnym

Ginter Dzierżon

doi:10.18290/rnp24344.4

Data publikacji : 2025-03-10

Tom 34 Nr 4 (2024)

Wielowymiarowy charakter posłuszeństwa nauczaniu i prawu Kościoła w kanonicznym porządku prawnym

Ginter Dzierżon

https://orcid.org/0000-0002-5116-959X

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp24344.4

Abstrakt

W zaprezentowanym opracowaniu autor podjął refleksję nad zjawiskiem posłuszeństwa w kanonicznym porządku prawnym. Badając regulacje Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, wykazał, że to zjawisko ma charakter wielowymiarowy. Efektem analiz stało się wyróżnienie trzech postaci posłuszeństwa: posłuszeństwa wiary, posłuszeństwa religijnego oraz posłuszeństwa prawu kanonicznemu. W tym kontekście rozważył problem nieposłuszeństwa, negując taką postawę wobec nauki nieomylnej, jednak jej nie wykluczył w odniesieniu do kolejnych form posłuszeństwa, to jest posłuszeństwa religijnego oraz posłuszeństwa prawu kanonicznego. W pierwszym przypadku, jego zdaniem, mogłoby ono wynikać z błędnej nauki, w drugim natomiast – niewłaściwie stanowionego prawa (ustawy nieracjonalnej lub niesłusznej), a także z nieadekwatności normy do zaistniałych uwarunkowań.

Słowa kluczowe:

posłuszeństwo, posłuszeństwo wiary, posłuszeństwo religijne, posłuszeństwo prawu kanonicznemu, nauka Kościoła

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Arias Juan, Valor normativo del acto contra legem, [w:] La norma en el derecho canónico. Actas del III Congreso Internacional de derecho canónico. Pamplona, 10-15 de octubre de 1976, t. 1, Pamplona 1979, s. 861-868.

Baura Eduardo, Parte generale del diritto canonico, Roma 2013.

Cenalmor Daniele, Comento al can. 212 CIC, [w:] Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, t. 1, Ángel Marzoa Rodríguez, Jorge Manuel Miras Pouso, Rafael Rodríguez-Ocaña, Pamplona 2010, s. 81-85.

Corecco Eugenio, Valore dell’atto contra legem, [w:] La norma en el derecho canónico. Actas del III Congreso Internacional de derecho canónico. Pamplona, 10-15 de octubre de 1976, Pamplona 1979, s. 839-859.

Coriden James A., Commentary of the can. 752 CIC, [w:] New Commentary on the Code of Canon Law, red. J.P. Beal, J.A. Coriden, T.J. Green, New York 2000, s. 917.

Del Pozzo Massimo, I precetti generali della Chiesa, Milano 2018.

Derdziuk Andrzej, Sumienie ponad prawem?, [w:] Forum externum i forum internum w prawie kanonicznym, red. A. Skorupa, Lublin 2006, s. 61-77.

Dzierżon Ginter, Rola wspólnoty wiernych i prawodawcy w procesie tworzenia zwyczaju prawnego w systemie kanonicznym, Seminare 30, Kraków–Piła–Warszawa–Wrocław 2011, s. 29-36.

Errázuriz Carlos J., Curso fundamental sobre el derecho de la Iglesia, t. 1, Pamplona 2021.

Errázuriz Carlos J., El derecho y la justicia en la Iglesia, Pamplona 2023.

Heim Manfred, Obsequium religiosum intellectus et voluntatis, „Münchener Theologische Zeitsschrift” 42 (1991), s. 358-370.

Häring Bernard, Nauka Chrystusa teologia moralna, t. 1, tł. Jarosław Klenowski, Poznań 1962.

Hervada Javier, Lecciones propedéuticas de filosofia de derecho, Pamplona 1992.

Jiménez Urresti Theodoro I, De la teología a la canonística, Salamanca 1993.

Kaleta Paweł, Komentarz do kan. 1365 KPK, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Sankcje karne w Kościele, t. 4/2, red. P. Kaleta, J. Krukowski, Poznań 2022, s. 203-307.

Kaleta Paweł, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Nauczycielskie zadanie Kościoła, t. 3/1, Poznań 2023.

Lüdecke Norbert, Die Normen des katholischen Lehrrechts in den päpstlichen Gestetzbüchern und neueren Äuβerungen in päpstlicher Autorität, Würzburg 1997.

Minelli Chiara, „Rationabilitas” e codificazione canonica. Alla ricerca di un linguaggio condiviso, Torino 2015.

Moneta Paolo, La libertà del fedele tra responsabilità ed esigenze di comunione, [w:] I diritti fondamentali del fedele, Città del Vaticano 2004, s. 209-217.

Michiels Gommarus, Normae generales juris canonici, t. 1. Lublin 1929.

Mussinghoff Heinrich, Verkündungsamt: Einleitende Bestimmingen, [w:] Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, t. 3, red. K. Lüdicke, Essen 1985, ad 750.

Mussinghoff Heinrich, Verkündungsamt: Einleitende Bestimmingen, [w:] Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, t. 3, red. K. Lüdicke, Essen 1985, ad 752.

Otaduy Javier, Discernir la recepción. Las acepciones del concepto y su relieve en el derecho, „Fidelium Iura” 7 (1997), s. 1-68.

Ochoa Xavier, Index verborum ac locutionum Codicis iuris canonici, Città del Vaticano 1984.

Padoa Schioppa Antonio, Equità nel diritto medievale e moderno: spunti dottrinali, „Rivista di Storia di Diritto Italiano” 88 (2014), s. 1-44.

Piñero Carrion Jose M., La ley de la Iglesia, t. 1, Madrid 1985.

Pottmeyer Hermann J., Reception an submision, „The Iurist” 51 (1991), s. 269-292.

Reinhard Heinrich J.F., Volk Gottes: Die Christgläbigen, [w:] Münsterischer Kommentar zum Codex Iuris Canonici, t. 2, red. K. Lüdicke, Essen 1985, ad 212.

Salvatori Davide, L’oggetto del magistero definitivo della Chiesa alla luce del m.p. „Ad Tuendam Fidem”: il can. 750 visto attraverso i Concili vaticani, Roma 2001.

San Josè Prisco Jose, Comento al can. 212 CIC, [w:] Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe, Salamanca 2023, s. 134-135.

San Josè Prisco Jose, Comento al can. 750 CIC, [w:] Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe, Salamanca, s. 459-460.

San Josè Prisco Jose, Comento al can. 752 CIC, [w:] Código de Derecho Canónico. Edición bilingüe, Salamanca 2023, s. 461.

Sobański Remigiusz, Nauki podstawowe prawa kanonicznego. Teologia prawa kanonicznego, Warszawa 2001.

Sobański Remigiusz, Teoria prawa kościelnego, Warszawa 1992.

Sondel Janusz, Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 1997.

Tejero Eloy, Comento al can. 752 CIC, [w:] Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, t. 3/1, red. Á.M. Rodríguez, J.M. Miras Pouso, R. Rodríguez-Ocaña, Pamplona 2010, s. 62-65.

Viola Francesco, Equità e giustizia, [w:] Il problema di giustizia, red. M. Ferrari, Milano–Udine 2017, s. 79-94.

Van Hove Alphonse, Commentarium Lovaniense in Codicem Iuris Canonici, t. 2: Prolegomena, Mechliniae 1928.