Przeciwdziałanie oszustwom inwestycyjnym typu piramida finansowa i schemat Ponziego

Magdalena Lesiak

doi:10.18290/rnp24342.1

Data publikacji : 2024-11-18

Tom 34 Nr 2 (2024)

Przeciwdziałanie oszustwom inwestycyjnym typu piramida finansowa i schemat Ponziego

Magdalena Lesiak

https://orcid.org/0000-0003-1320-4961

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp24342.1

Abstrakt

Celem artykułu jest identyfikacja podobieństw i różnic oraz prezentacja obecnych rozwiązań regulacyjno-nadzorczych w Polsce dotyczących zwalczania oszukańczych praktyk o cechach piramidy finansowej i schematu Ponziego. W Polsce penalizacja oparta jest na kilku odrębnych aktach prawnych. W przeciwieństwie do niektórych krajów europejskich nie została wprowadzona w obecnym porządku prawnym odrębna kategoria przestępstwa, jakim jest organizowanie oraz prowadzenie działalności typu piramida finansowa i schematu Ponziego. Ze względu na wielkość strat ekonomicznych generowanych przez tego typu oszustwa w opracowaniu zaproponowano wprowadzenie do kodeksu karnego osobnego typu oszustwa, mającego znamiona piramidy finansowej i schematu Ponziego, na wzór rozwiązań zastosowanych w innych krajach europejskich.

Słowa kluczowe:

oszustwa, piramida finansowa, schemat Ponziego

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Anggriawan Rizaldy, Muh Susila, Ming Sung, Dwilani Irrynta, The Rising Tide of Financial Crime: A Ponzi Scheme Case Analysis, „Lex Scientia Law Review” (2023), nr 7(1), 307-346.

Bosley Stacie, Maggie Knorr, Pyramids, Ponzis and fraud prevention: Lessons from a case study, „Journal of Financial Crime” (2018), nr 25(1), s. 81-94.

Common Fraud, The FBI – Federal Bureau of Investigation, www.fbi.gov.

Frysztak Małgorzata, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wobec piramid finansowych, red. M. Michalski, Piramidy Finansowe a bezpieczeństwo rynków. Monografie prawnicze, Warszawa 2019, s. 67-82.

Gasparyan Vachagan, Financial pyramids and network marketing. Differences in legal aspect (Doctoral dissertation, American University of Armenia), 2019.

Giertych Barbara, Piramidy Finansowe a bezpieczeństwo rynków, [w:] M. Michalski (red.), Piramidy Finansowe a bezpieczeństwo rynków, Monografie prawnicze, Warszawa 2019, s. 37 n.

Hulicki Maciej, Wyzwania regulacyjne zwalczania piramid finansowych na tle przypadku Albanii, [w:] M. Michalski (red.), Piramidy finansowe a bezpieczeństwo rynków, Warszawa 2019.

Jóźwiak Ida, Ocena efektywności zakazów zakładania, prowadzenia i propagowania systemów promocyjnych typu piramida oraz organizowania systemu sprzedaży lawinowej jako narzędzi zwalczania piramid finansowych, [w:] M. Michalski (red.), Piramidy Finansowe a bezpieczeństwo rynków, Monografie prawnicze, Warszawa 2019, s. 103-134.

Buczkowski Konrad, Piramidy finansowe – zagadnienia ochrony prawnokarnej, „Monitor prawniczy” (2000), nr 5, s. 295-298.

Khamyha Yurii, Financial pyramids as a type of financial fraud: theoretical-motivational aspect, „European Journal of Economics and Management” (2020), nr 6(3), 15-22.

Kwartalnik informacyjny, Warszawa 2016, nr 4(30), https://lobez.sr.gov.pl/download/na-wokandzie-4(30)2016.pdf [dostęp 03.01.2024]; https://nawokandzie.ms.gov.pl/numer-30/aktualnosci-nu mer-30/jak-skutecznie-przeciwdzialac-piramidom-finansowym.html [Dostęp 10.01.2024].

Lesiak Magdalena, Piramida finansowa i schemat Ponziego – przykłady oszustw inwestycyjnych, „Prokuratura i Prawo” (2023), nr 5, s. 56-72.

Martysz Czesław B., Królikowska Aleksandra, Piramidy finansowe (PF) i schematy Ponziego (SP) a marketing wielopoziomowy (MLM), Kolegium Zarządzania i Finansów 2021, https:// cor.sgh.waw.pl/bitstream/handle/20.500.12182/1001/Martysz%20Krolikowska%20piramidy.pdf?sequence=2&isAllowed=y [dostęp 15.03.2024].

Masiukiewicz Piotr, Piramidy Finansowe, Teoria, Regulacje, Praktyka, Warszawa 2015.

Rychlewska-Hotel A., Odpowiedzialność karna za oszustwo (art. 286 k.k.), 2023, https://www. karh.pl/prawo-karne-gospodarcze/oszustwo-art-286-k-k [dostęp 18.01.2024].

Stępnicka Nina, Schemat Ponziego vs. polityka mikroostrożnościowa, [w:] J.K. Solarz, E. Klamut (red.), Holistyczne pośrednictwo finansowe, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, Łódź 2019.