Data publikacji : 2024-04-03

Cywilizacja prawa kanonicznego i jej konstytucyjne podstawy

Abstrakt

Kanon 22 Kodeksu Prawa Kanonicznego przewiduje mechanizm kanonizacji prawa cywilnego, czyli stosowania prawa państwowego w niektórych sprawach przewidzianych prawem kanonicznym. Autor zauważa, że tożsamy mechanizm może też zachodzić w drugą stronę (prawo państwowe odwołujące się do norm prawa kanonicznego) i nazywa go na zasadzie odwrotności cywilizacją prawa kanonicznego. By uzasadnić zachodzenie tego zjawiska, autor przedstawia kilka przykładów z prawa polskiego, w których normy – czasem wyraźnie, a czasem nie wprost – odwołują się do różnych reguł i wymogów prawa kanonicznego. Mowa tu m.in. o uznawaniu osobowości kościelnych osób prawnych, uznawaniu małżeństw kanonicznych za tożsame w skutkach do świeckich, wymaganiu zgód i zezwoleń z prawa kanonicznego na cywilnoprawne obracanie dobrami doczesnymi (w tym na ich alienację), autonomii w organizacji nauki własnej religii w przedszkolu czy szkole, jak również wypowiadaniu się przez kompetentną władzę kościelną w zakresie zmiany przeznaczenia zamkniętych terenów cmentarnych. Wszystko to potwierdza istnienie tego zjawiska. Rodzi się jednak pytanie o konstytucyjne podstawy tej cywilizacji. Autor twierdzi, że system prawa kanonicznego jest niczym innym jak prawem wewnętrznym dobrowolnego zrzeszenia osób, o którym mowa w art. 12 Konstytucji. Jego konstytucyjny status jest zatem jaki sam, jak wszystkich innych zrzeszeń, w tym np. małych stowarzyszeń czy związków zawodowych. Wyjątkowość cywilizacji wynika jednak ze złożoności prawa kanonicznego, a także roli Kościoła w życiu społecznym i liczebności jego wiernych.

Słowa kluczowe:

cywilizacja prawa kanonicznego, kanonizacja prawa cywilnego, relacja państwo–Kościół, prawo kanoniczne, prawo wewnętrzne organizacji, dobrowolne zrzeszenie osób



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne


Cited by / Share


Roczniki Nauk Prawnych · ISSN 1507-7896 | eISSN 2544-5227 | DOI: 10.18290/rnp

© Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II


Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)