Immersion in Art: Hybrid and Living Art

Anna Kawalec

doi:10.18290/rkult25164.7

Data publikacji : 2025-12-15

Tom 16 Nr 4 (2025)

Immersja w sztuce: sztuka hybrydowa i sztuka żywa

Anna Kawalec

https://orcid.org/0000-0002-1323-8486

DOI: https://doi.org/10.18290/rkult25164.7

Abstrakt

Niniejszy artykuł analizuje cechy sztuki przypisywane działaniom twórców wykorzystujących najnowsze narzędzia technologiczne. Rozważa również proces, w jaki ta sztuka wpływa na odbiorcę. W artykule zademonstruję zawłaszczający i redukcyjny charakter tego znaczenia „zanurzenia”. W tym celu wykorzystam antropologiczną koncepcję sztuki, zwłaszcza koncepcję A. Gella, w której podkreśla się relacyjny charakter sztuki. Poprzez opis dwóch studiów przypadku: performansu zrealizowanego w ramach Festiwalu XR we Florencji w lipcu 2024 roku oraz czasoprzestrzeni Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Warszawie, zgłębię zakres tej obecnie popularnej koncepcji i zaproponuję kierunek interpretacji ludzkiego „zanurzenia” w świecie.

Słowa kluczowe:

immersja, sztuka żywa, sztuka hybrydowa, życie zintegrowane, Festiwal XR, Muzeum Żołnierzy Wyklętych

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Zasady cytowania

Kawalec, A. (2025). Immersja w sztuce: sztuka hybrydowa i sztuka żywa. Roczniki Kulturoznawcze, 16(4), 113–130. https://doi.org/10.18290/rkult25164.7

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Artaud, Antonin. The Theatre and Its Double. Translated by Mark Taylor-Batty. London: Bloomsbury Publishing, 2024.

Baudrillard, Jean. Simulacra and Simulation. Ann Arbor: The University of Michigan Press 1994.

Baudrillard, Jean. The Conspiracy of Art. Edited by Sylvire Lotringer. Translated by Ames Hodges. New York–Los Angeles: Semiotexte, 2005.

Bourriaud, Nicolas. “Pour une esthétique relationnelle (Première partie).” Documents sur l’art 7 (1995):88-99.

Bourriaud, Nicolas. Esthétique relationnelle. Dijon: Presses du réel, 1998.

Bowden, Ross. “A Critique of Alfred Gell on «Art and Agency».” Oceania 74, no. 4 (2004):309-324.

Burt, Ben. World Art. London–Sydney: Bloomsbury, 2013.

Chiodo, Simona. “What AI ‘art’ can teach us about art.” Journal of Aesthetics & Culture 16, no. 1 (2024):2395511. DOI:10.1080/20004214.2024.2395511.

Gell, Alfred. “Technology and Magic.” Anthropology Today 4, no. 2 (1988):6-9.

Gell, Alfred, “The Technology of Enchantment and the Enchantment of Technology.” In: Anthropology, Art and Aesthetics. Edited by Jeremy Coote, and Anthony Shelton, 40-66.–Oxford: Clarendon, 1992.

Gell, Alfred. Art and Agency: An Anthropological Theory. Oxford: Oxford University Press, 1998.

Hirsch, Eric. The Art of Anthropology: Essays and Diagrams. London: Athlone, 1999.

“Immersion.” Accessed October 11, 2025. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/immersion.

“Immersion.” Accessed October 11, 2025. https://www.etymonline.com/word/immersion.

Ingold, Tim. “General introduction.” In: Companion Encyclopedia of Anthropology. Edited by Tim Ingold, xiii-xxii. London: Routledge, 1996.

Kawalec, Anna. “Comic Agents: From a poetic to an anthropological paradigm of comedy (Aristotle and Alfred Gell).” AGATHOS 7, no. 1 (2016):7-23. https://www.agathos-international-review.com/issues/2016/12/Kawalec.pdf.

Kawalec, Anna. “Evolutions of Metamimesis – Between Theoretical Category and Method of Artistic Practice.” Zagadnienia Naukoznawstwa 2, no. 212 (2017):261-277. https://bibliotekanauki.pl/articles/577876.

Kawalec, Anna. Osoba i Nexus, Alfreda Gella antropologiczna teoria sztuki. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2016.

Kawalec, Anna. “What Philosophical Aesthetics Can Learn from Applied Anthropology.” Symposion: Theoretical and Applied Inquiries in Philosophy and Social Sciences 7, no. 1 (2020):41-53. DOI:10.5840/symposion2020714.

Kawalec, Anna. “Agency of Breath – Beyond Disciplinary Views on Ritual.” In: The Logic of Social Practices. Edited by Raffaela Giovagnoli, and Robert Lowe, 169-185. Cham: Springer, 2020. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-030-37305-4_11.

Kawalec, Anna. “COVID‐19 as the primary agent.” Social Anthropology/Anthropologie Sociale (2020):295-296. https://doi.org/10.1111/1469-8676.12867.

Kawalec, Anna. Killers of Justice: An aesthetic and anthropological perspective. Leiden University, Institute of Cultural Studies. Accessed October 11, 2025. https://www.itiwana.org/copy-of-ica-1-2024-aesthetics.

Kierkegaard, Søren. Either/Or. Edited and translated by Howard V. Hong, and Edna H. Hong. Princeton: Princeton University Press, 1987.

Kordyasz, Piotr. “Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego (1948-1956), Stalinizm w Polsce.” Accessed October 11, 2025. https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/stefan-wyszynski/85559,Jasnogorskie-Sluby-Narodu-Polskiego.html.

Lee, Hyunji, and Youn Nara. “Immersed in Art: The Impact of Affinity for Technology Interaction and Hedonic Motivation on Aesthetic Experiences in Virtual Reality.” Empirical Studies of the Arts 43, no. 1 (2025):355-384.

López-Rodríguez, Miriam, Vicente Rodríguez-Pérez, Ana F. López Rodríguez. “Immersive and virtual exhibitions: A reflection on… art?” Arts & Communication 3, no. 1 (2024):3688. https://www.accscience.com/journal/AC/3/1/10.36922/ac.3688.

“Luanda Magere: The Story of the Great Luo Warrior.” Accessed October 11, 2025. https://artsandculture.google.com/story/luanda-magere-the-story-of-the-great-luo-warrior-national-museums-of-kenya/3wVxPc0dTAt5IQ?hl=en.

Maffesoli, Michel. La Transfiguration du politique: la tribalisation du monde. Paris: Grasset, 1992.

Maffesoli, Michel. The Time of the Tribes: The Decline of Individualism in Mass Society. London: SAGE Publications Ltd, 2012.

Marcel, Gabriel. Being and Having. Translated by Katharine Farrer. Glasgow: Dacre Press Westminster, 1949.

Morphy, Howard. “The Anthropology of Art.” In: Companion Encyclopedia of Anthropology. Edited by Tim Ingold, 648-685. London–New York: Routledge, 1994.

Nagel, Thomas. “What Is It Like to Be a Bat?” The Philosophical Review 83, no. 4 (1974):435-450.

O’Donnell, Joan K. Ed. Here, Now, and Always: Voices of the First People of the Southwest. Santa Fe: Museum of New Mexico Press, 2001.

Peirce, Charles Sanders. “Logic as Semiotic: The Theory of Signs.” In: The Philosophy of Peirce: Selected Writings. Edited by Justus Buchler, 98-119. London: Kegan Paul, 1955.

Pękala, Teresa. “Ku estetyce immersji.” Sztuka i Filozofia 55, no. 2 (2019):73-84.

Schwab, Klaus. The Fourth Industrial Revolution. N.p.: Penguin Books, 2017.

Smith, Richard G., and David B. Clarke. Eds. Baudrillard Jean: The Disappearance of Culture: Uncollected Interviews. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2017.

Swieżawski, Stefan. St. Thomas Revisited. Translated by Theresa H. Sandok. Catholic Thought from Lublin 8. New York: Peter Lang, 1995.

Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 4 kwietnia 2016 r. w sprawie utworzenia i nadania regulaminu Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Dz.Urz.MS.2016.96.