Celem pracy było zbadanie, jakie emocje były najczęściej wywoływane przez sztukę tworzoną w czasie pandemii oraz jakie są nowe symbole emocji i motywy wykorzystywane w procesie twórczym.
W badaniu zastosowano dwie techniki badawcze: analizę treści i metodę Panofsky’ego. Materiał badawczy stanowi 100 ilustracji pozyskanych z Internetu po wpisaniu w Google słów kluczowych “sztuka” i “koronawirus”.
W analizowanym materiale najczęściej występującą emocją był lęk przed COVID-19, samotność, niemożność utrzymania fizycznej bliskości oraz zasady społecznego dystansu. Najczęstszymi reakcjami były: chęć odizolowania się od źródła zakażenia, próba ukrycia się przed koronawirusem, unikanie zakażenia poprzez zakrywanie ust i nosa maseczką oraz rąk rękawiczkami, a także przebywanie w domej izolacji. Drugą najczęstszą emocją była złość, najczęściej spowodowana ryzykiem zakażenia wirusem COVID-19, izolacją, decyzjami rządu ograniczającymi organizację wydarzeń artystycznych oraz relokacją. Najczęstszym zachowaniem wyrażającym złość był krzyk i agresja, np. uderzanie lub kopanie cząsteczki koronawirusa lub jej przejawów. Smutek był wywoływany przez strach przed COVID-19, rozprzestrzenianiem się wirusa, pogorszeniem stanu zdrowia, utratą zarobków i utratą kontaktu z rodziną, samotnością w szpitalu oraz dystansem społecznym. Przejawy smutku w analizowanych obrazach można było zaobserwować poprzez mimikę twarzy, oczy, płacz. Smutek może przejawiać się również poprzez apatię i samoizolację. Najrzadziej występującą emocją w analizowanym materiale badawczym była radość, która wynikała z poprawy ogólnej sytuacji zdrowotnej w kraju, powrotu do zdrowia, skuteczności opieki zdrowotnej, nowego tematu w sztuce, zadowolenia z życia rodzinnego. Objawami radości były przede wszystkim: uśmiech na twarzy, pocałunki, skakanie i taniec. Artyści uliczni odwoływali się do różnorodnej tematyki: religijnej, mitologicznej, kultury popularnej, nowych technologii. Analiza materiału badawczego wykazała, że w przestrzeni społecznej i kulturze pojawiły się nowe symbole reprezentujące pandemię SARS-CoV-2: cząsteczka koronawirusa (symbol emocjonalnie uniwersalny) oraz biała lub niebieska maska chirurgiczna i lateksowe rękawiczki symbolizujące strach.
Opracowanie przynosi pewną wiedzę na temat nowych symboli emocji, specyficznych treści sztuki w czasie pandemii COVID-19 oraz nowe narzędzia badawcze do wykorzystania.
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Roczniki Kulturoznawcze · ISSN 2082-8578 | eISSN 2544-5219 | DOI: 10.18290/rkult
© Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)