On the Philosophical Poetics of Light in the Sequences of Adam of St Victor

Antonio Sordillo

doi:10.18290/rkult25161.4

Data publikacji : 2025-03-26

Tom 16 Nr 1 (2025)

Filozoficzna poetyka światła w sekwencjach Adama ze św. Wiktora

Antonio Sordillo

https://orcid.org/0000-0002-9818-157X

DOI: https://doi.org/10.18290/rkult25161.4

Abstrakt

Filozoficzna poetyka światła w sekwencjach Adama ze św. Wiktora jest przedmiotem analizy w niniejszym artykule, ze szczególnym uwzględnieniem wzajemnej zależności metafory światła w odniesieniu do boskości oraz ich teologicznych podtekstów w tradycji wiktoryńskiej. Poprzez szczegółową analizę hermeneutyczną, badanie ukazuje sposób, w jaki użycie światła przez Adama przekracza jedynie literacki chwyt, a raczej stanowi głęboką eksplorację biblijnej ikonografii i nauk doktrynalnych. W kontekście sekwencji wielkanocnych światło symbolizuje przejście od śmierci do życia i reprezentuje zbawczą moc zmartwychwstania Chrystusa. Niniejszy artykuł bada również sugestywny zasób słownictwa Adama w odniesieniu do wieloznaczności pojęcia światła, związanego z wiedzą, łaską i moralnym uformowaniem. Poprzez przeplatanie elementów teologii i liturgii, artykuł dowodzi, że motyw światła jest sakramentalnym znakiem boskiego objawienia, które wykracza poza fizyczne i metafizyczne sposoby, odzwierciedlając ludzkie doświadczenie prawdy i wiary. To badanie nie tylko dostarcza głębszego wglądu w literackie cele Adama, ale także wzbogaca dyskusję na temat filozoficznych podstaw religijnej ikonografii w myśli średniowiecznej.

Słowa kluczowe:

szkoła świętego Wiktora, Adam ze Świętego Wiktora, sekwencje, światło, teologia

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adam of St Victor. “Sequentia V, Splendor Patris et figura.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 67-70. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XII, Templum cordis adornemus.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 95-98. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XIII, Ecce dies celebris.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 99-105. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XIV, Lux illuxit dominica.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 103-105. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XV, Salve dies dierum gloria.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 107-109. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XVIII, Zyma vetus expurgetur.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 117-121. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XX, Lux iocunda lux insignis.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 127-130. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XXII, Simplex in essentia.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 137-140. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia XXXVI, Gratulemur in hac die.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 207-211. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Adam of St Victor. “Sequentia LI, O Maria, stella maris.” In Adam ze Świętego Wiktora, Sekwencje, eds. Tadeusz Gacia, Łukasz Libowski, Marta Helena Nowak, Patrice Sicard, Agnieszka Strycharczuk, Adam Wilczyński, and Piotr Wilk, 269-271. Lublin: Wydawnictwo Academicon, 2023.

Alain de Lille. “Distinctiones dictionum theologicalium.” In Patrologia Latina 210, 685-1011.

Augustine of Hippo. “In Evangelium Iohannis tractatus CXXIV, CVIII, 2.” In Patrologia Latina 35, 1379-1976.

Baron, Roger. Science et Sagesse chez Hugues de Saint-Victor. Paris: P.Lethielleux, 1957.

Châtillon, Jean. “Les écoles de Chartres et de Saint-Victor.” In La scuola nell’Occidente latino dell’alto medioevo, 795-857. Spoleto: Presso la sede del Centro, 1972.

De Lubac, Henri. Exégèse médiévale. Les quatre sens de l’Écriture, vol. 1-4. Paris: Aubier, 1959-1964.

Gounelle, Rémi, and Zbigniew Izydorczyk, eds. L’Évangile de Nicodème ou Les Actes faits sous Ponce Pilate (recension latine A) suivi de La lettre de Pilate à l’empereur Claude. Turnhout: Brepols, 1997.

Grosfillier, Jean. “Étude littéraire.” In Les sequences d’Adam de Saint-Victor: étude littéraire (poétique et rhétorique), 23-241. Turnhout: Brepols, 2008.

Hugh of St Victor. “De sacramentis christianae fidei, I, I, IV.” In Patrologia Latina 176, 173-618B.

Hugh of St Victor. “De sacramentis christianae fidei, I, IX, 2.” In Patrologia Latina 176, 317D.

Hugh of St Victor. “De scripturis et scriptoribus sacris, I, 5.” In Patrologia Latina 175, 9-28D,

Karfìkovà, Lenka. De esse ad pulchrum esse, Schönheit in der Theologie Hugos von St Victor. Turnhout: Brepols, 1998.

Nakamura, Hideki. “Spiritualium gaudiorum plenitudo in der Erkenntnislehre Richards von St Viktor.” In The pleasure of knowledge, eds. Pasquale Porro, and Loris Sturlese, 383-392. Turnhout–Bari: Pagina, 2015.

Paris, Gaston, and Alphonse Bos, eds. Trois versions rimées de l’Évangile de Nicodème par Chrétien, André de Coutances et un anonyme. Paris: Didot, 1885.

Poirel, Dominique. “Métaphysique de la lumière dans la tradition dionysienne latine.” In Lumière et vision dans le sciences et dans les arts. De l’antiquité au XVIIe siècle, eds. Michel Hochmann, and Danielle Jacquart, 75-104. Genève: Librairie Droz, 2010.

Poirel, Dominique. Des symboles et des Anges. Hugues de Saint-Victor et le réveil dionysien du XIIe siècle. Turnhout: Brepols, 2013.

Pseudo-Dionysius the Areopagite. “De coelesti hierarchia, I, 1.” In Patrologia Graeca 3, 119-370.

Reinsch, Robert. “Maître André de Coutances, «Le roman de la résurrection de Jésus-Christ». Bearbeitung des Evangeliums Nicodemi, nach der einzigen Londoner Hs. des XIII. Jahrhunderts.” Archiv für das Studium der neueren Sprachen und Literaturen 64 (1880):161-194.

Richard of St Victor. “Liber exceptionum, II, I, 2.” In Patrologia Latina 175, 633-924A.

Sicard, Patrice, ed. Le mouvement canonial au Moyen Âge. Réforme de l’Église, spiritualité et culture. Paris–Turnhout: Brepols, 1992.

Smalley, Beryl. The Study of the Bible in the Middle Ages. London: Blackwell, 1952.

Spicq, Ceslas. Esquisse d’une histoire de l’exégèse latine au Moyen Âge. Paris: Vrin, 1944.

Spinosa, Giacinta. “Plaisir de la connaissance comme émotion intellectuelle chez Hugues de Saint-Victor.” In The pleasure of knowledge, eds. Pasquale Porro, and Loris Sturlese, 373-382. Turnhout–Bari: Pagina, 2015.