Unravelling the Interplay between Materials, Senses and Perception in Magdalena Abakanowicz’s Weaving Art

Sandra Katarzyna Imko

doi:10.18290/rkult24151.4

Data publikacji : 2024-03-29

Tom 15 Nr 1 (2024)

Odkrywanie interakcji między materiałami, zmysłami i percepcją w sztuce tkackiej Magdaleny Abakanowicz

Sandra Katarzyna Imko

https://orcid.org/0009-0009-9105-4154

DOI: https://doi.org/10.18290/rkult24151.4

Abstrakt

Wielozmysłowe doświadczanie sztuki Magdaleny Abakanowicz, mimo pozornej oczywistości, zostało podjęte naukowo wyłącznie raz, w kontekście erotycznego charakteru tych prac. Niniejszy artykuł stanowi kompleksowe opracowanie zagadnienia wielozmysłowości w sztuce tkackiej artystki. Czerpiąc z podejścia fenomenologicznego, zwłaszcza filozoficznego wkładu Maurice’a Merleau-Ponty’ego, poddano refleksji zaangażowanie artystki w praktykę twórczą i wystawienniczą. Korzystano z dokonań naukowych Richarda Shustermana, Marka Patersona oraz historyków sztuki. W oparciu o narzędzia typowe dla tych ostatnich, wsparte bezpośrednim haptycznym kontaktem z pracą Abakanowicz, przeprowadzono analizę materiału i techniki trzech typów tkanin. Wynikiem przeprowadzonych badań jest ukazanie kluczowej cechy, która jest przyczyną trwałego zainteresowania sztuką artystki. Abakanowicz poprzez uaktywnianie zmysłów odbiorców antropomorfizowała swoje prace, umożliwiając głęboki i osobisty związek między widzem a sztuką. W artykule przedstawiono w jaki sposób za pomocą wybranych materiałów, technik oraz osobistego zaangażowania w proces twórczy i wystawienniczy artystka oddziaływała na zmysły i emocje widzów. Niniejszy tekst dowodzi konieczności uznania refleksji nad zmysłami za niezbędny element analiz z dziedziny historii sztuki.

Słowa kluczowe:

Abakanowicz, sztuka tkacka, zmysły, haptyczność

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Abakanowicz, Magdalena. “Conversation with Betty Park.” In Magdalena Abakanowicz: Writings and Conversations, edited by Mary Jane Jacob and Jenny Dally, 176–78. Milan: Skira, 2022.

Abakanowicz, Magdalena. “Głód tłumu.” Interview with Jakub Janiszewski. Wysokie Obcasy, no. 30 (2008): 32.

Abakanowicz, Magdalena. “Rope Environments.” Conversation with Judith Bumpus. In Magdalena Abakanowicz. Crowd and Individual. Catalogue of Exhibitions and Permanent Installations, edited by Michael Beck and Andrea Knop, 120–21. Düsseldorf: Beck & Eggeling Kunstverlag, 2015.

Arnheim, Rudolf. Sztuka i percepcja wzrokowa. Translated by Jolanta Mach. Warsaw: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1978.

Bałus, Wojciech. “Dotykanie wzrokiem. O pojęciu haptyczności w klasycznej nauce o sztuce.” Konteksty 73, no. 4 (2019): 202–7.

Biletter, Erika. Weich und Plastisch: Soft Art. Zürich: Kunsthaus Zürich, 1979.

Bilewicz, Hubert. “Żakardy w Ładzie.” In Spółdzielnia Artystów ŁAD 1926-1996, edited by Anna Frąckiewicz, 180–221. Warsaw: Muzeum Akademii Sztuk Pięknych, 1998.

Coxon, Ann, and Mary Jane Jacob, eds. Magdalena Abakanowicz. Translated by Marta Faber, Robert Filipkowski, and Jacek Spólny. Poznań: Zysk i S-ka, 2022.

Demska, Anna. “Polska tkanina dekoracyjna okresu poodwilżowego – nowe perspektywy, nowe techniki.” Formy, no. 15 (2022).

“Every Tangle of Thread and Rope.” Tate. Accessed May 1, 2023. https://www.tate.org.uk/ whats-on/tate-modern/magdalena-abakanowicz.

Gombrich, Ernst. Art and Illusion: A Study in the Psychology of Pictorial Representation. Princetown: Princeton University Press, 2000.

Kowalewska, Marta. “Rzeźbienie w przestrzeni.” In Abakanowicz. Metamorfizm, edited by Marta Kowalewska. Łódź: Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, 2018.

Krukowski, Wojciech, Magdalena Abakanowicz, Artur Starewicz, Jan Kosmowski, and Mariusz Szachowski, eds. Abakanowicz. Warsaw: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, 1995.

Kuryłek, Dominik. “Nowoczesna pajęczyna w muzeum sztuki.” In Magdalena Abakanowicz, edited by Dominik Kuryłek and Roman Dziadkiewicz, 17–70. Kraków: Muzeum Narodowe, 2010.

Lilley, Clare. “Return to Paradise: Concerning Arboreal Architecture.” In Coxon and Jacob, Magdalena Abakanowicz, 167–73.

“Magdalena Abakanowicz: A Timeline.” Tate. Accessed June 15, 2023. https://www.tate.org.uk /art/artists/magdalena-‎abakanowicz-10093/magdalena-abakanowicz-a-timeline.

“Magdalena Abakanowicz by Magdalena Abakanowicz.” Södertälje Konsthall. Accessed May 15, 2023. https://www.sodertaljekonsthall.se/en/exhibitions/textil-skulptur.

Merleau-Ponty, Maurice. Fenomenologia percepcji. Translated by Małgorzata Kowalska and Jacek Migasiński. Warsaw: Aletheia, 2001.

Merleau-Ponty, Maurice. “Wątpienie Cezanne’a.” In Oko i umysł. Szkice o malarstwie, edited by Stanisław Cichowicz, translated by Maryna Ochab, 69–99. Gdańsk: Terytoria, 1996.

Michalska, Dorota J. “Złota horda abakanów.” Szum, no. 20 (2023). https://magazynszum.pl/ zlota-horda-abakanow.

Moskalewicz, Magdalena. “Knots: Abakanowicz and the Polish Art Scene in the 1960s.” In Coxon and Jacob, Magdalena Abakanowicz, 31–63.

“Muzealne rozmowy: ‘Jak najmniej świata zewnętrznego’.” Interview with Stefania Zgudka, Tomasz Piątkowski and Magdalena Grabowska. Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Accessed May 5, 2023. https://mnwr.pl/muzealne-rozmowy-jak-najmniej-swiata-zewnetrznego.

Paterson, Mark. The Senses of Touch. Haptics, Affects and Technologies. New York: Berg, 2007.

“Polska Szkoła Tkaniny. Magdalena Abakanowicz Dorota.” Desa Unicum. Accessed May 15, 2023. https://desa.pl/pl/aukcje-dziel-sztuki/tkanina-artystyczna/dorota.

Riegl, Alois. Late Roman Art Industry. Rome: Giorgio Bretschneider, 1985.

Shusterman, Richard. Body Consciousness: A Philosophy of Mindfulness and Somaesthetics. New York: Cambridge University Press, 2008.

Shusterman, Richard. “Thinking through the Body, Educating for the Humanities: A Plea for Somaesthetics.” The Journal of Aesthetic Education 40, no. 1 (2006): 9–13.

Smolińska, Marta. Haptyczność poszerzona: zmysł dotyku w sztuce polskiej drugiej połowy XX i początku XXI wieku. Kraków: Universitas, 2020.

Sandra Katarzyna Imko

sandra.imko98@gmail.com
https://orcid.org/0009-0009-9105-4154

Afiliacja:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Polska

Biogram

Information about the Author: Sandra Katarzyna Imko is a PhD student at the John Paul II Catholic University of Lublin. Her area of expertise is Polish Textile Art from 1960 to 1990. Prior to pursuing her PhD, she earned a bachelor’s degree in museology and a master’s degree in art history from Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw. Imko’s research interests lie in exploring the connection between traditionally understood art and textiles, as well as the use of soft materials in modern art.