Agricultural Tax: An (Un)Reliable Source of Local Government Revenues in Poland

Janina Kotlińska

doi:10.18290/pepsi-2024-0015

Published : 2025-09-25

Vol. 30 No. 2 (2024)

Agricultural Tax: An (Un)Reliable Source of Local Government Revenues in Poland

Janina Kotlińska

https://orcid.org/0000-0003-4206-0450

DOI: https://doi.org/10.18290/pepsi-2024-0015

Abstract

The issues discussed in the article are part of the area of research dedicated to local government finances in Poland, in particular the optimization of the fiscal legal construction of agricultural tax. The aim of the paper is to diagnose the determinants of the amount of municipal revenue from this tax, and to determine the significance of this revenue in the budgets of the indicated local government units. The hypotheses adopted in the paper assume that (i) the amount of agricultural tax revenue in Poland is determined not so much by the scope of tax authority of local authorities as by the structure of this tax defined by law; and that (ii) the basis for determining the amount of agricultural tax in force over the years does not secure the interests of local authorities in the context of recognizing this levy as a stable and efficient source of budget revenue financing local government expenditures. The study uses the method of critical analysis of literature and legal regulations, as well as the method of comparisons over time and methods of descriptive statistics (structure and dynamics indicators). Empirical data (obtained from the collections of public statistics) are presented for the years 2008–2023. The results obtained confirm the strong dependence of revenue from agricultural tax in Poland on determinants which its beneficiaries (municipalities) have no influence on, including in particular the purchase price of rye, and the low fiscal efficiency of this tax.

Keywords:

local government finances, own revenue, agricultural tax, fiscal efficiency, tax structure, price of rye

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf

Citation rules

Kotlińska, J. (2025). Agricultural Tax: An (Un)Reliable Source of Local Government Revenues in Poland. Journal for Perspectives of Economic Political and Social Integration, 30(2), 181–210. https://doi.org/10.18290/pepsi-2024-0015

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Andersen, F. G., Asheim, L. J., Mittenzwei, K., & Veggeland, F. (2002). Taxation of agriculture in selected countries. Norwegian Agricultural Economics Research Institute.

Banaszewska, M. (2022). Dochody własne w systemie finansowania gmin. Determinanty i implikacje [Own revenue in the system of municipality financing]. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Bieluk, J. (2003). Obciążenia podatkowe rolnictwa [Agricultural tax burdens]. In A. Stelmachowski (Ed.), Prawo rolne (pp. 402–410). LexisNexis.

Denek, E., Sobiech, J., & Wolniak, J. (2001). Finanse publiczne [Public finance]. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dylewski, M., Filipiak, B., & Gorzałczyńska-Koczkodaj, M. (2006). Finanse samorządowe: narzędzia, decyzje, procesy [Local government finances: tools, decision, and processes]. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dziemianowicz, R. (2007). Efektywność systemu opodatkowania rolnictwa [Effectiveness of the agricultural tax system]. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Dziemianowicz, R. (2009). Podatek dochodowy w rolnictwie – stymulator czy hamulec przemian strukturalnych? [Income tax in agriculture: An activator or inhibitor of structural changes?] Roczniki Naukowe SERiA, 11(2), 55–60.

Dziemianowicz, R., & Przygodzka, R. (2011). Podatek rolny i jego funkcje [Agricultural tax and its functions]. Zeszyty Naukowe SGGW – Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, (94), 49–60, https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2011.94.118.

Etel, L. (2003). Podatek od nieruchomości, rolny i leśny. Komentarz [Property, agricultural and forest taxes. Commentary]. C.H. Beck.

Felis, P. (2015). Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego [Determinants of the fiscal function of agricultural tax]. Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 102(2), 23–36.

Felis, P. (2023). Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian [Property taxation in Poland versus other European systems. Selected problems and proposals for change] (Report No. 1/2023). Wydawnictwo Instytutu Finansów.

Filipiak, B. Z. (2015). Polityka podatkowa gmin czy realizacja władztwa podatkowego? [Municipality taxation policy or the implementation of fiscal sovereignty]. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 76(1), 221–230. https://doi.org/10.18276/frfu.2015.76/1-19

Forfa, M. (2011). Podatek rolny a rozwój gospodarstw rolnych [Agricultural tax and farm development]. Zeszyty Naukowe SGGW – Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, (89), 75–82, https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2011.89.39

Głuszak, M., & Marona, B. (2015). Podatek katastralny. Ekonomiczne uwarunkowania reformy opodatkowania nieruchomości [Cadastral tax. Economic determinants of property tax reform]. Poltext.

Gomułowicz, A., & Małecki, J. (2006). Podatki i prawo podatkowe [Taxes and tax law]. LexisNexis.

Gruziel, K. (2011). Opodatkowanie rolnictwa w krajach Unii Europejskiej [Agricultural taxation in EU countries]. Zeszyty Naukowe SGGW – Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, (94), 149–158. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2011.94.126

Gruziel, K., & Wasilewski, M. (2008). Podatek rolny a podatek dochodowy w gospodarstwach rolniczych – konsekwencje zmian [Agricultural tax versus farm income tax – implications of the changes]. Wieś i Rolnictwo, (2), 157–175.

Hanusz, A. (1996). Polityka podatkowa w zakresie różnicowania obciążeń dochodów rolniczych [Tax policy for diversifying the tax burden on agricultural income]. Wydawnictwo UMCS.

Supreme Audit Office. (2023, November 23). Działania organów państwa w zakresie importu i obrotu zboża i rzepaku z Ukrainy [Activities of state authorities in the import and sales of grain and rapeseed from Ukraine]. https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/kontrola,23761.html

Jastrzębska, M. (2012). Finanse jednostek samorządu terytorialnego [Finances of local government units]. Wolters Kluwer.

Juja, T. (red.) (2011). Finanse publiczne [Public finances]. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Kańduła, S. (2003). Samodzielność finansowa samorządu gminnego w Polsce po 1993 roku [Financial autonomy of municipal self-government in Poland after 1993]. Wydawnictwo Akademicko-Ekonomiczne w Poznaniu.

Kańduła, S., & Śmiechowicz, J. (2016). Podatki i opłaty lokalne w kontekście międzygminnych nierówności dochodowych [Local taxes and fees in the context of intercommunal inequality in revenues]. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 50(1), sectio H, 735–744. htpps://doi.org/10.17951/h.2016.50.1.735 2016

Kosek-Wojnar, M., & Surówka, K. (2007). Podstawy finansów samorządu terytorialnego [Legal basis of local government funding]. Wydawnictwo Naukowe PAN.

Kotlińska, J. (2008). Opodatkowanie przedsiębiorców podatkami lokalnymi w Polsce [Local taxation of enterprises in Poland]. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, (101), 119–134.

Kotlińska, J. (2009). Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego [Selfgenerated revenue of local government units]. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 71(3), 143–161.

Kozera, A. (2017). Podatek rolny jako źródło dochodów własnych gmin wiejskich w Polsce [Agricultural tax as a source of own revenue for rural municipalities in Poland]. Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 104(2), 76–86. https://doi.org/10.22630/rnr.2017.104.2.14

Kulicki, J. (2010). Zakres władztwa podatkowego w obecnym systemie prawnym w Polsce [Scope of fiscal sovereignty in the current legal state in Poland]. Biuro Analiz Sejmowych BAS, (41), 1–25.

Kuzińska, H. (2001). Finanse publiczne [Public finances]. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego.

Majchrzycka-Guzowska, A. (1999). Finanse i prawo finansowe [Finance and finance law]. Wydawnictwa Prawnicze PWN.

Mastalski, R. (2006). Prawo podatkowe [Tax law]. C.H. Beck.

Milewska, A., & Parlińska, A. (2022). Finanse lokalne – dysfunkcje, dylematy [Local finances – dysfunctions, dilemmas]. Wydawnictwo SGGW.

Modzelewski, W. (2007). Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego [Introduction to the study of Polish tax law]. Wydawnictwo Instytutu Studiów Podatkowych.

Motek, P. (2022). Zróżnicowanie polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018–2021 [Diversification of the tax policy of municipalities in the Wielkopolskie voivodeship from 2018 to 2021]. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, (62), 259–281. https://doi.org/10.14746/rrpr.2022.62.15

Patrzałek, L. (2010). Finanse samorządu terytorialnego a koncepcje rozwoju lokalnego i regionalnego [Finances of local government vs. local and regional development]. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (112), 549–556.

Piotrowska-Marczak, K. (1997). Finanse lokalne w Polsce [Local finances in Poland]. PWN.

Podstawka, M. (1995). Opodatkowanie rolnictwa i perspektywy jego zmian w Polsce [Taxation of agriculture and prospects for its change in Poland]. Wydawnictwo SGGW.

Podstawka, M. (2000). System podatkowy w rolnictwie [Tax system in agriculture]. Wydawnictwo SGGW.

Poniatowicz, M., & Dziemianowicz, R. (2016). Koncepcja PIT-u komunalnego – argumenty za i przeciw [Concept of the municipal PIT – pros and cons]. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia, 50(1), 305–313.

Pogroszewska, M. (2012, June 20). Podatek rolny: MF zmieni sposób obliczenia: Ministerstwo Finansów chce odejść od ustalania daniny rolnej na podstawie cen żyta. Rzeczpospolita. https://www.rp.pl/prawo-dla-ciebie/art6065591-podatek-rolny-mf-zmieni-sposob-obliczenia

Przygodzka, R. (2006). Fiskalne instrumenty wspierania rozwoju rolnictwa –przyczyny stosowania, mechanizmy i skutki [Fiscal instruments supporting agricultural development – causes of use, mechanisms and effects]. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Rudzka-Lorentz, Cz., & Sochacka-Krysiak, H. (2008). Samorządowe dochody własne [Local government’s own revenue]. In H. Sochacka-Krysiak (Ed.), Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego w warunkach decentralizacji zarządzania sektorem publicznym (pp. 155–160). Wydawnictwo SGH.

Szczodrowski, G. (2007). Polski system podatkowy [Polish tax system]. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szydełko, D. (2016). Opodatkowanie dochodów z działalności rolniczej – propozycja rozwiązań [The need for reform of the income tax for agricultural producers]. Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 4(2), 5–16. https://doi.org/10.22630/ZFIR.2016.4.2.7

Śmiechowicz, J. (2020). Wydajność fiskalna i wykorzystanie władztwa podatkowego przez gminy w podatku rolnym [Fiscal efficiency and the use of tax power by municipalities in agricultural tax]. Przegląd Prawno-Ekonomiczny, (4), 175–190. https://doi.org/10.31743/ppe.9949

Śwital, P., & Kobylski, P. (2024). Podatek od nieruchomości z perspektywy praktyki stosowania prawa oraz kierunków zmian [The real estate tax from the perspective of law application practice and directions of changes]. Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, 22(2), 177–193. https://doi.org/10.25167/osap.5387

Wach, K. (2005). Systemy podatkowe krajów Unii Europejskiej [Tax systems in EU countries]. Oficyna Ekonomiczna